Erken Çocukluk Eğitimi Uzmanı Damla Aydın Öğr. Gör. Damla Aydın, çocukların pandemi sürecini psikososyal açıdan sağlıklı bir biçimde atlatabilmeleri için ailelere ne üzere misyonlar düştüğüne dair kıymetli tüyolar verdi. Aydın, ailelerin çocuklara yaklaşımı nasıl olmalı ve çocuklar ile vaktin nasıl kıymetlendirilmesi gerektiği konusunda değerli ipuçları aktardı.

”KAYGI, KAYGI VE ÖFKE NORMAL”

Pandemi her yaştan bireyi tesiri altına almış olsa da çocukların, bu süreçten daha fazla etkilenmesinin olağan olduğunu belirten Aydın, ”Özellikle erken çocukluk devrinde olan çocuklar, bilişsel manada soyut sözleri anlamlandırma ve soyut düşünebilme marifetine sahip olmadıkları için pandemi sürecinde uygulanan kısıtlamaları ve uyulması gereken kuralları anlamakta ve uygulamakta zahmet çekebilirler. Bu noktada; tasa, endişe ve öfke hislerini sıklıkla gözlemleyebiliriz” dedi.

”ANNE VE BABALARINI SUÇLAYABİLİRLER”

Aydın, çocuk gelişimi ve eğitiminde ailenin rolü göz önünde bulundurulduğunda, çocukların bu süreci en az hasar ile atlatmaları ve pandemi sonrasında ortaya çıkabilecek olumsuz durumları önleyebilmeleri ismine ailelere değerli misyonlar düştüğünü söyledi.

”ÖNCELİKLE İTİMAT DUYGUSU OLUŞMALI”

”Pandemi süreci sona erdiğinde ya da olağanlaşma devrinde çocukların ahenk sorunu yaşamaması, pandemi sürecinin çocuk için nasıl geçtiği ile ilgilidir” diyen Aydın, pandemi sürecinde çocuğa karşı olan yaklaşımların, çocuğun bu krizi nasıl geçireceği, bu krizden çıktığında nasıl bir ruh halinde olacaklarının belirleyicisi olduğuna dikkat çekti.

Erken Çocukluk Eğitimi Uzmanı Damla Aydın, pandemi sürecinde çocuklarla bağlantı kurarken, şu tavsiyeleri paylaştı;

”Pandemi sürecinde çocuğa karşı olan olumlu tavır ve yaklaşımlar, sonrası için koruyucu/önleyici bir misyon üstlenmektedir. Öncelikle çocuklarda inanç hissinin oluşumu sağlanmalıdır. Bunun için de çocuğa gerçek ve net bilgiler vermek değerlidir. Virüsten korunmanın mümkün olduğu ve korunmak gayesiyle neler yapılması gerektiği hakkında konuşulmalıdır.”

”ALIŞKANLIKLARI BOL BOL HATIRLATMAK GEREK”

“Zorunlu bir durum olmadıkça dışarı çıkmamak, aile bireyleri dışındaki şahıslar ile fizikî arayı korumak, maske kullanmak, elleri sık sık sabun ile yıkamak üzere konuşmalar gerçekleştirmek çocuğun tedbir almasını sağlayacak ve tedbirleri aldığı için de kendisini inançta hissetmesini destekleyecektir. Çocuklar yaşı prestiji ile bilgileri içselleştirmek ismine bol tekrara muhtaçlık duymaktadırlar. Bu öğretilerin alışkanlık haline getirilmesi için çocukların bol hatırlatmalara gereksinim duyduklarını unutmamalıyız. Çocukların etraflarını gözlemleyerek öğrendikleri, bireylerin reaksiyon ve davranışlarını taklit ettikleri düşünüldüğünde çocuk ile bir ortada olan bireylerin pandemi sürecinde verdikleri yansılar de çocukların tavırlarını ve inanç hissini direkt olarak etkilemektedir” diye konuştu.

”İSTEKLERİNİ SORUN”

”Çocuğun yaşına ve gelişimine yönelik olarak pandemi süreci hakkında bilgilendirmeler gerçekleştirerek ve his paylaşımlarında bulunarak kendini inançta hissetmesi sağlandıktan sonra çocuğun bu süreci sağlıklı bir formda geçirmesi ismine aile bireyleri ile kaliteli vakit geçirmesi; bu yolla olumsuz hislerini da oyun yolu ile en aza indirgemesine yardımcı olunmalıdır. Çocuğun ilgisini çekecek aktivelerde bulunmak televizyon, tablet üzere teknolojik aletlerle vakit geçirmesini de engelleyecektir. Bu noktada çocukların kanılarına kıymet verip ne oynamak, nasıl aktiviteler yapmak istediği sorulabilir, çocukların yaşına ve gelişimine uygun kıssalar okunabilir, kıssada geçen olaylar canlandırılabilir, ailecek oynanabilecek kutu oyunları alınarak keyifli vakit geçirmesi sağlanabilir.”

”SORUMLULUKLAR VERİN”

”Çocukların yaşı prestiji ile oyun oynamaya yönelik muhakkak bir vakit hududu yoktur, devamlı oyun oynamak isteyebilir ve bu süreçte sizin de devamlı olarak oyuna iştirak göstermenizi talep edebilirler. Bu da konut içi sorumlulukları göz önünde bulundurduğumuzda ailelerin şikâyetçi olduğu bir durum olarak karşımıza çıkıyor. ‘Yanından ayrılmamı istemiyor. Yemek ve mesken işlerini yapmak için yanından ayrıldığımda kıyamet kopuyor’ üzere telaffuzları sıklıkla duyabiliyoruz. Bu noktada çocuğu sürece dâhil etmek, çocuğun güvenliğini sağlayarak sorumluluklar vermek kurtarıcı olacaktır. Örneğin; bulaşık makinesi boşaltılırken çocuğun yardım etmesi sağlanabilir; tabakları bir kısma, kâseleri bir kısma gruplaması istenebilir, yemek yaparken çocuğu da sürece dâhil ederek materyalleri tencereye koyması istenebilir, toz alırken eline bir bez vererek onun da size eşlik etmesi sağlanabilir. Bu süreçleri bir müzik eşliğinde gerçekleştirerek çocuğun dikkati çekilebilir. Bu halde çocukları sürece dâhil ederek, sizler ile kaliteli vakit geçirmesini sağlamak, çocukta ‘ben değerliyim’ kanısının gelişmesini ve kendini inançta hissetmesini sağlayarak korku ve kaygıları ile baş etmesine yardımcı olacaktır.”

”NORMALLEŞME SÜRECİNDE TASAYA DİKKAT”

”Normalleşme sürecine geçiş yapıldığında ve yüz yüze eğitime başlanılacağı vakit çocuklarda tekrardan bir güvensizlik duygusu oluşarak tasa ve karmaşık hisler gözlenebilir. Bilhassa bu süreci ailesi ile geçiren çocuklarda ayrılık konusunda ıstıraplar görülebilir. Anne babadan yahut bakımını üstlenen şahıstan ayrılıp okula gitmek istemeyebilir. Bu durumda okulun inançlı olduğu, konutta uyguladığınız korunma metotların (maske kullanımı, fizikî uzaklık, el yıkama vb.) okulda da uygulanacağı, öğretmeninin ona muhtaçlıkları konusunda takviye olacağı aktarılmalıdır. Okula ahengini kolaylaştırmak ismine yüz yüze eğitim başlamadan evvel birlikte okula giderek öğretmeni ile irtibat kurması, sınıfını ve gereksinimlerini karışılabileceği alanları gezmesi süreci kolaylaştıracaktır.”

”SABIR, EMPATİ, İRTİBAT VE YAPAN OLMAK”

”Son olarak pandemi süreci ve sonrası için dikkat edilmesi gereken en değerli nokta; ailelerin ve eğitimcilerin çocuklara karşı sabırlı olması, empati kurması, hislerini söz etmelerini sağlaması, hislerini anlaması ve sıkıntılara karşı yapan olmasıdır. Tüm gözetici ve önleyici yaklaşımlarınıza karşın çocuğunuzda tasa ve his karmaşası ağır ise ve meseleler ile baş etmekte zorlanıyorsanız bir uzmandan yahut çocuğunuzun okulunda bulunan psikolog/psikolojik danışmandan dayanak alabilirsiniz.”

Cumhuriyet