Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Özcan Purçu, Show TV’de yayınlanan Üç Kuruş isimli dizide Roman yurttaşlara karşı ayrımcı bir yaklaşım sergilendiğini öne sürerek, “Bu diziyi izleyen bir kişi, Romanlar’ın suça yönelmiş, küfürbaz, cürüm örgütlerine karışan, duyarsız, katil ve hırsız olduklarını düşünerek önyargı besleyecektir. Dizede Roman hakları hiçe sayılmış” dedi.
Show TV ‘de yayınlanmaya başlayan Üç Kuruş isimli diziyle ilgili Türkiye Radyo ve Televizyon Üst Şurası (RTÜK) Lideri Ebubekir Şahin ile görüşen Özcan Purçu, yazılı bir açıklama yaptı. Purçu, “Bir kümesi rencide etmeye ya da ötekileştirmeye yönelik bir emelle üretilen içerikler, derhal RTÜK tarafından engellenmeli, ortadan kaldırılmalıdır. Milyonlarca lira bütçeye sahip RTÜK, bunun için kurulmuştur. Denetleme sürecinden geçmemiş hiçbir yayın, kitlelere ulaşmamalıdır” dedi. Purçu, açıklamasında şunları kaydetti:
“DAHA EVVEL DE YAŞANDI”
“1 Kasım 2021’de Show TV’de gösterime giren Üç Kuruş isimli dizi, Türkiye’de yaşayan Roman vatandaşları derin bir hüzne boğmuştur. Bu dizi, Türkiye’de medyanın Romanlara karşı ayrımcı yaklaşımının son örneğidir. Romanların ömürlerini derinden etkileyen meseleler kelam konusu olduğunda sessiz kalmayı tercih eden ana akım medya, reyting uğruna Romanların hayatlarını gerçeklerle hiçbir kontağı olmayan basmakalıp yargılar üzerinden bir reyting ögesi olarak sunmaktadır. Üç Kuruş dizisinden evvel, bunun üzere birçok üretimi izlemiştik, yani bu birinci değil. Örneğin Roman Havası isimli dizi, Roman sivil toplum kuruluşları tarafından şikayet edildiği için yayından kaldırılmıştı. Bu diziden, Avrupa Birliği Komitesi tarafından 2015 yılında yayınlanan Türkiye İlerleme Raporu’nda, ‘Bir Roman STK’nın şikayeti üzerine, ayrımcı lisan kullanan bir televizyon dizisi yayından kaldırılmıştır’ formunda bahsedilmişti. O devir, Roman vatandaşlara yönelik yeni linç teşebbüsleri olmuş ve bu cürümden dolayı 30 dava açılmıştır.”
“GERÇEKTEN UZAK KARAKTERLER”
Dizinin Romanlarla ilgili önyargılar oluşturduğunu savunan Purçu, şöyle devam etti:
“Romanlara dair rastgele bir bilgisi olmayan bir çocuk ya da vatandaşımız, bu diziyi izlediğinde, Romanların yoksulluk nedeniyle suça yönelmiş, küfürbaz ve kaba, kabahat örgütlerine karışan, duyarsız, katil, hırsız, münasebetiyle potansiyel hatalı olduklarını düşünecek, bilinçaltında Romanlara karşı önyargı besleyecektir. Roman haklarına hassas olmayan ve senaryosu oluşturulmadan evvel nitelikli bir saha ve folklor araştırması yapılmamış olan bu diziden, Romanlar olarak rahatsız olduk. Zira dizide Roman karakterler hakikaten uzak, Roman kültürü ise olduğundan farklı tanıtılmaktadır. Bir küme, Romanların Türkiye’deki pozisyonunu uygunlaştırmak ve Roman hakları konusunda toplumu bilinçlendirmek ismine değerli çalışmalar yaparken basmakalıp yargılarla, gerekli hassasiyet gösterilmeden reyting uğruna yapılan ve geniş kitleleri etkileyen kimi çalışmalar, inşa edilmeye çalışılan ve büyük uğraş sarf edilen ilerlemeleri yıkma potansiyeli taşımaktadır. İnsan haklarına muhalif, ayrımcılık ve nefret cürümlerini körükleyebilecek olan bu imal, biz Romanların dünyası için asla kabul edilir değildir. Roman hakları hiçe sayılmıştır.”
“Söz konusu dizide, Romanlara karşı ayrımcı ve aşağılayıcı telaffuzlar, Romanların potansiyel hatalı, katil, küfürbaz bireylerden oluşan bir toplulukmuş üzere yansıtıldığı olumsuz bir algı düzeneği bulunmaktadır. Böylelikle dizide taammüden olmasa da Romanların toplumsal nizamı bozan bir küme olarak yansıtılması, birçok Roman vatandaşımızın ayrımcılık temelli cürüm ve davranışlara maruz kalma ihtimalini arttırabilecek niteliktedir. Bu nedenle günümüzde Romanlara karşı var olan ötekileştirme, ön yargı, nefret cürümleri üzere olguları tetikleyici ve bireylerin bilinçaltında meşrulaştırıcı nitelikteki birçok öge barındıran kelam konusu dizi, bir an evvel yayından kaldırılmalıdır. RTÜK başta olmak üzere ilgili kamu kurumlarını harekete geçmeye davet ediyorum.”
Cumhuriyet
