TSE’den yapılan açıklamaya nazaran, Ticaret Bakanlığınca hazırlanan ve geçen yıl Resmi Gazete’de yayımlanan “Yenilenmiş Eserlerin Satışı Hakkında Yönetmelik” ile cep telefonları ve tabletlerin yenilenmesi, sertifikalandırılması ve tekrar satışa sunulmasına ait temeller düzenlenmişti.

Yönetmelikte yenileme merkezlerinin kuruluş, müracaat ve müsaadeleriyle yenileme yetki dokümanı verilmesinde aranan kurallara ait bilgilere yer verilmişti.

Kelam konusu yönetmelikte belirlenen yenileme merkezlerinin hizmet yeri yeterlilik dokümanına sahip olma kaidelerini içeren “İş Yerleri-Cep Telefonu (ikinci el) Yenileme Merkezleri İçin Kurallar” standardı da TSE tarafından yayımlandı.

Standartla cep telefonu yenileme merkezleri, ikinci el telefon alım satımında, evvelki kullanıcıyla illiyet bağını kaldıracak. Aygıtların varsa onarılması ve değiştirilmesi gereken bileşenlerinin değiştirilmesiyle sonraki kullanıcıya hazır hale getirilmesini sağlayacak.

YENİLEME MERKEZLERİ AYGITIN SORUMLULUĞUNU ÜSTLENECEK

Bu işi yapacak merkezler birebir vakitte aygıtların da sorumluluğunu üstlenecek. İşletmelerin telefonlara vereceği garanti mühleti “Yenilenmiş Eserlerin Satışı Hakkında Yönetmelik”te belirtilen mühlet kadar olacak.

Yenileme merkezi olarak faaliyet göstermek isteyen işletmeler, işçi yeterlilik kuralları dahil olmak üzere iş yerlerinin standarda uygunluğuna dair belgelendirme başvurusunu TSE’ye yapacak. Yenileme merkezleri TSE’den alınacak Hizmet Yeterlilik Dokümanı (HYB) ile Ticaret Bakanlığından yenileme yetki dokümanı alarak faaliyet gösterebilecek.

Standartla yenileme merkezlerine getirilen yükümlülüklerden kimileri şöyle:

“YENİLEME MERKEZİ İŞ YERİNİN TAMAMI BİREBİR ÇATI ALTINDA OLACAK”

– Taşınabilir Aygıt Kayıt Sistemi üzerinden klonlanmış, kayıp, çalıntı aygıt olup olmadığı denetim edilecek.

– Yenileme merkezine gelen ikinci el cep telefonlarının Taşınabilir Aygıt Kayıt Sistemi’nde “Beyaz Liste”de olup olmadığı e-Devlet üzerinden denetim edilecek. IMEI numarası beyaz listede bulunmayan ikinci el cep telefonlarının yenileme süreci yapılmayacak.

– Aygıtın yenilenmesini engelleyen işlev kaybı olup olmadığı tespit edilecek.

– Yenileme merkezi yahut yetkili alıcısı, ikinci el cep telefonunun pahasına ait değerleme süreci yapması durumunda bu süreç en geç beş iş günü içinde sonuçlandırılacak.

– Yenileme merkezi yahut yetkili alıcısı, ikinci el cep telefonunun değerlemesinin yapılmasını takiben müşterinin bu değerlemeyi kabul ettiğine ait onayını alacak ve kabul edildiğinde ödemeyi yapacak.

– Aygıta ilişkin müşteri beyanıyla kayıt altına alınan ek bilgileri karşılaştıracak.

– IOS, Android üzere bir yazılımla aygıtın performans testleri yapılacak.

– Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu kayıtlarından yenileme süreci yapılacak cep telefonlarının ses yahut data haberleşmesinde kullanılıp kullanılmadığı denetim edilecek. Bu unsur kapsamında yapılan süreç kayıt altına alınacak ve 5 yıl mühletle koruma edilecek.

– Yenileme merkezine teslim edilen cep telefonlarının içinde bulunan bilgilere rastgele bir bilgi sürece yapılmadan yok edilebileceğine ve bir daha bu datalara ulaşılamayacağına dair kendisine teslim tarihinden evvelki her türlü tüzel, idari ve cezai sorumluluğunun müşteriye ilişkin olduğuna dair müşterinin beyanı yahut taahhüdü alınacak. Bu beyanın bir örneği müşteriye yazılı olarak yahut kalıcı bilgi saklayıcıyla verilecek.

– Yenileme merkezi, ikinci el cep telefonunun yenileme sürecini yaparken, tamirat yahut modül değişikliği gerekiyorsa bu tamirat ve değişikliğin yapılmasını, evvelki kullanıcıya ilişkin ferdî datalar dahil tüm bilgilerin geri getirilemez halde yok edilmesini, fabrika ayarlarına getirilmesini, performansının ve tüm işlevlerinin gerektiği üzere çalıştığının tespitini ve denetimlerini sağlayacak.”

Yenileme süreci için dışarıdan hizmet alımı yapılamayacağına yer verilirken öbür standartlar da şöyle sıralandı:

“- Yenileme süreci yapılan ikinci el cep telefonunun elektronik kimlik bilgileri değiştirilmeyecek.

– Yenilenen kullanılmış cep telefonunun sertifikalandırma süreci yapılmalı ve bu sertifika ve süreçleri gösteren liste yenilenmiş eserle birlikte verilecek.

– Yenilenen ikinci el cep telefonu tüketicilerin basitçe göreceği biçimde ambalajına, etiketine, garanti dokümanına, IMEI numarasını içeren faturasına, reklam ve ilanlarına “yenilenmiş ürün” ibaresi ve iş yeri bilgilerine yer verilerek satışa sunulacak.

– Ambalaj içerisinde belirtilen yenilenmiş cep telefonuna yapılan süreçler, değiştirilen kesimler ve garanti kurallarıyla ilgili bilgiler aygıt ambalajı üzerindeki bilgilerle uyumlu olacak.

– İkinci el cep telefonunun ana kartı değiştirildiği vakit bu durum Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu Başkanlığına bildirilecek.”

Cumhuriyet