Hawking’in 1971’de Einstein’ın genel görelilik kuramından türettiği kara delik alanı teoremi, bir kara deliğin yüzey alanının vakitle azalmasının imkansız olduğunu söylüyor. Çünkü kara deliklere yaklaşan hiçbir obje kurtulamıyor ve onlar tarafından yutuluyor.
Bu nedenle teoreme nazaran karadeliğin yüzey alanı kütlesiyle birlikte artıyor. Bu da kapalı bir sistemde entropinin (bir sistemdeki rastgelelik ve düzensizlik) her vakit arttığını belirten temel bir fizik maddesiyle yakından bağlantılı. Yani bir kara deliğin entropisi, yüzey alanıyla orantılı olduğu için her ikisinin de her vakit artması gerekiyor.
Fakat birebir vakitte Hawking radyasyonu diye bilinen küçük ölçülerde güç kaybı nedeniyle yüzey alanının, kara delik döndükçe küçülmesi bekleniyor.
MIT araştırmacıları Maximiliano Isi, Will M. Farr ve öbürleri, bir kara deliğin içine bir objeyi, kara deliğin alanın küçülmesine neden olacak halde döndürebilecekleri kadar sertçe fırlatmanın mümkün olup olmayacağını merak etti.
Çünkü alan teoremine nazaran, daha fazla kütlenin yüzey alanında neden olacağı artış, dönüşün neden olacağı azalmadan her vakit daha ağır basmalıydı.
Bunu test etmek için araştırmacılar, şimdiye kadar tespit edilen birinci yerçekimi dalgaları olan GW150914’ten gelen dataları inceledi.
Bu dalgalar, daha büyük bir dönen kara delik oluşturmak üzere birleşen iki kara delikten elde edilmiş ve 2015’te LIGO gözlemevinde keşfedilmişti.
NASA da kelam konusu dalgaları şöyle görselleştirmişti:
Araştırmacılar, bilgileri birleşme öncesi ve sonrası olmak üzere ikiye böldü ve kara deliklerin yüzey alanlarını hesapladı.
Yeni oluşturulan kara deliğin yüzey alanı, birinci iki kara deliğin yüzey alanlarının birleşiminden daha büyüktü. Bulgular, Hawking’in alan teoremini yüzde 95 mutlaka doğruluyordu.
Physical Review Letters isimli hakemli bilimsel mecmuada yayımlanan araştırmanın muharrirleri, sonuçların bulmayı umdukları şeyle oldukça uyumlu olduğunu tabir etti.
Araştırmacılarbir sonraki adımda, kara deliklere dair daha çok bilgi toplamak için daha fazla kütleçekimsel dalgadan gelen dataları incelemeyi hedefliyor.
Kaynak: Independent Türkçe
Cumhuriyet
