Kayseri pastırma ve sucuğu, TL’deki paha kaybı ve girdi maliyetlerinin artması ile fiyatları ile satıcıları düşündürmeye başladı. Kaliteli pastırmanın fiyatı 280 TL’yi, sucuk 125 TL’yi buldu. Kilodan grama düşen pastırmayı vatandaş artık dilimle, sucuğu da parmak hesabı alırken, pastırmanın çemenini toplayanlar arttı. Kayseri’nin Cumhuriyet meydanına yakın, çarşı girişinde yaklaşık 30 yıldır pastırma ve sucuk satan Mustafa Tokluman, pastırmanın ince diliminin 2,5-3 liraya satıldığını aktardı.

“YILDA YÜZDE 10 ARTIRIM GELİRKEN ARTIK YÜZDE 50 ARTIRIM GÖRDÜ”

Tokluman şunları söyledi:

“Takriben 30 yıldır bu işi yapıyoruz. Bu kadar da yükseldiği hiçbir vakit olmadı. Yılda bir kere iki sefer artırım gelirdi lakin gelen artırımlar yüzde 10, yüzde 8-9 üzere olurdu. Maalesef şu anda yüzde 50’ye yakın bir fiyat geçişi oldu. Pastırmada hammadde et ancak ete çok önemli bir artırım gelmedi. Öteki girdiler de olağanüstü zamlandığı için yaklaşık yüzde 30-40 üzere hem etin fiyatı değişti süreç gören pastırmanın fiyatı da haliyle artmış oldu.

“DİLİMLE ALANLAR ÇOĞALDI”

Her vakit dediğimiz üzere sırt ve antrikot pastırma etin en yumuşak, en lezzetli kısmı. 240 ila 280 lira ortasında değişmekte. Evvelden kilo kilo gidiyordu. Daha sonra 250-300 gram formunda. Maalesef son bir aydaki oynamalardan kaynaklı beşerler 10 dilim ver, 5 dilim ver, 20 dilim ver biçiminde dilime dönmüş durumda.

Dilimle satışımız olmadı bugüne kadar. İnsanların alım gücünün bu formda aciz olduğu taban yaptığı hiçbir devir olmadı. 2021’in sonu itibariyle beşerler artık sucukta parmak parmak alıma döndü. Konutundaki horanta kaç kişi 5 kişi, abi bana şuradan 5’er dilim 3’er dilim pastırma ver diyecek kadar insanların alım gücü düştü.

“VATANDAŞ KISIK SESLE SÖYLÜYOR”

Utanarak diyor. İçeride şayet biz 2 kilo, 3 kilo, 5 kilo satış yaptığımız anda içeri bir vatandaş gelip de çocuğu ile birlikte abi şuradan bize en ucuzundan pastırma ver. 10 dilim, 15 dilim, 20 dilim dediği vakit bunu da kısık sesle söylüyor haliyle rencide olmamak için. İçerideki de onu rencide etmemek için o anda susuyor. Şuraya gün içinde gelseniz 12 saatinizi ayırsanız pastırmanın çemenini dahi isteyen vatandaşlarımız var şu anda. Üzerinden alınan çemeni dahi abi verseniz de konuta götürsek diyen vatandaş çok.

“UCUZLUĞA BAKILIYOR”

Tabi her bölümde olduğu üzere pastırmanın daha ucuzu var mı diyen tüketici de var. Onlara da biz 200 liranın altında seyreden 150 liradan başlayan 200 lira ortasında seyreden seçme dediğimiz, bacak dediğimiz, but dediğimiz pastırmalardan veriyoruz. Sucukta da bu et oranına nazaran yansır. Birinci sınıf sucuk şu anda 100 lira ile 125 lira ortasında değişmekte. 100 liranın altında da kısmen kelle eti karışık olan sucuklar mevcut.

“CEBİNDE DÖVİZİ OLAN BOZDURUP BESİN ALMIYOR”

Hediyelikler tabi azalmış durumda. Bu mevsimde olağanüstü biz ikramlık yapardık. Ancak son bir aydır kışın da gelmesiyle maalesef ikramlık oranları da düşmüş durumda. Son 3 gündür olağanüstü sakin. Bu döviz bazlı oynamalardan kaynaklanan hareketlilik tüketiciyi de haliyle rahatsız ediyor. Cebinde dövizi olan, konutunda dövizi olan beşerler bozdurup bunu rastgele bir besine yahut yiyeceğe, giyeceğe yatırmıyorlar. Çok sakin şu an piyasalar.

“KENDİ SİYASİ MESLEKLERİNİN PEŞİNDELER”

Bu tıp sorunlar yaşanırken maalesef ülkeyi yönetenler, yönetmeye çalışanlar yahut muhalefet olan beşerler kendi siyasi mesleklerinin peşindeler. Bu da haliyle bizi üzüyor. Geçmiş yıllarda da bunun çok örneğini görmekle birlikte onlara tavsiyemiz şu; onlar kendi ortalarında çekişmeleri sürerken siyasi çekişmeler maalesef halkın tabanı bu kahrı, bu eziyeti, bu cefayı çekiyor. Mümkün mertebe kendi ortalarındaki diyalog iyi olacak olursa bu tabana da fiyatlara da, iktisada de olumlu formda yansıyor.

Biz toplantı yaptık kendi içimizde. Ya fiyatları geriye çekeceğiz biz, firma olarak, satış noktası olarak, kişi olarak ya da bütün kesimlerin başına geldiği üzere tahminen 3 aydan, tahminen 4 aydan tahminen 1 yıldan maalesef kapatma sürecine girecek. Bu çıkmaz işin içerisinden fiyatların yükseldiği devirde ne yapacağımızı şaşırdık. Vatandaş olarak, bir küçük esnaf olarak bunu şu formda aşmayı düşünüyoruz. Ya fiyatları geriye çekeceğiz biz kârımızdan fedakarlık yapacağız yahut ürticilerin bize yardım etmesini bekleyeceğiz.

“FİYATLARI GERİ ÇEKMEYİ DÜŞÜNÜYORUZ”

Maalesef minimum fiyat 2800 lira. Tabanla tavan ortasında çok önemli fark var. Biraz ekonomik durumu güçlü olan insanlara istinaden satış yapıyoruz. Ortadaki uçurum artınca bu da maalesef fiyatlara yansıyacak, satışa yansıyacak. Buna da biz kendi fedakarlığımızdan fiyatları geriye çekmeyi düşünüyoruz.

SİYASİLERE ‘FEDAKARLIK YAPIN’ DAVETİ

Lakin biz de bizi yöneten, yönetim eden siyasalların de fedakarlık yapmasını bekliyoruz. Aylık maaşı 100 bin lira, 50 bin lira, 80 bin lira ortasında değişen siyasalların, yöneticilerin de fedakarlık yapmasını bekliyoruz. Tabi bu fedakarlık nasıl olur onu da bilemiyorum. Lakin önümüzdeki süreç olağanüstü sakin geçeceğe benziyor. Sigorta yahut elektrikten, doğalgazdan kaynaklanan bir fedakarlık bekliyoruz idarecilerden.”

Cumhuriyet