Koronavirüs salgını periyodunda konutta geçirilen vakit obezitede artışa neden olurken, fazla kilolar beraberinde de uyku apnesini getirdi. En büyük nedeni çok kilo ve boyun kalınlığı olan, uykuda teneffüsün 10 saniyeden fazla durmasıyla oluşan uyku apnesi sorunu yaşayanların sayısı arttı.Uyku apnesi teşhisi, hastanelerdeki uyku laboratuvarında bir gece konaklatılan hastalara, uyku kalitelerinin bilgisayar aracılığıyla gözlenmesiyle koyuluyor. Özel aygıtlar sayesinde hastanın, gece ne sıklıkla ve ne mühletle teneffüsünün durduğu saptanıyor. 5’in üzerinde nefes alma kesiliyorsa uyku apnesi tanısı konuyor. Sayı 30’un üzerine çıkarsa hastaya teneffüs aygıtıyla uyuması öneriliyor.
“30’UN ÜSTÜNDE DURUYORSA, AĞIR UYKU APNESİ”
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Merda Erdemir Işık, “Hastalığın orta, ağır ve hafif olmak üzere derecelendirmeleri var. Saatte 5 ila 15 kez nefesi duruyorsa, hafif apne diyoruz. 15-30 ortasındaysa orta uyku apnesi diyoruz. Lakin 30’un üstünde duruyorsa, ağır uyku apnesi diyoruz. Bu tanıyı aldıktan sonra hastayı tekrar uyku laboratuvarına yatırmamız gerekiyor. Uykuda teneffüs dayanağına muhtaçlık oluyor. Hastaya teneffüs aygıtının ayarlarını yapıyoruz. Daha sonra meskene aygıtla gönderiyoruz ve aygıtla uyumasını öneriyoruz. Hafif ve orta derecede uyku apnesi tanısı varsa, evvel kulak burun boğaz kısmına gönderiyoruz. Ameliyatla düzeltilebilecek teneffüs darlığı sorunu varsa, o halde düzeliyor” dedi.
Dr. Işık, uyku apnesinin ortaya çıkmasının nedenlerini ise şöyle anlattı:
“Uyku apnesi uyku sırasında üst teneffüs yollarındaki darlığa bağlı meydana gelen uykuda teneffüs durmasıdır. Uykuda teneffüsün 10 saniyeden fazla durması olayına uyku apnesi deriz. En büyük sebebi obezite ve çok kilo. Boyun kalınlığı da değerli bir risk faktörü. Erkeklerde 43 santimetre, bayanlarda 38 santimetrenin üstündeyse risk artmaktadır. Üst teneffüs yollarında darlığa sebep olabilecek anatomik bozukluklar, tiroid işlev bozuklukları, uyku yapan ve sakinleştirici ilaç kullanımı, alkol kullanımı, bayanlarda menopoz, ileri yaş üzere durumlar riski artırır.”
Hastalığın tedavi edilmezse çok önemli sonuçları olabileceğini belirten Dr. Işık, “Hastalar nasıl uyuduklarını, uyku kalitelerinin farkında olmadıkları için hastalığın da farkında olmazlar. Hastanın uyku eşleri bize hastalığı tanım ederler. Hastanın gürültülü horladığını, uyurken nefesinin bir mühlet durduğunu ve daha sonra gürültülü bir horlamayla nefes almaya başladığını söylerler. Hasta, gün içinde çalışırken, otomobil kullanırken, yemeklerden sonra uyuyakaldığını tanım edebilir. Bu hastalarda iş ve trafik kazası oranı çok artmıştır. Uyurken teneffüsleri duran hastaların oksijenlenmesi çok önemli bozulduğu için, bütün hayati organları ziyan görebilir. Kalp krizi, ani vefat, ani felç, diyabet, depresyon üzere hastalıkların sıklığı artar” diye konuştu.
Cumhuriyet
