Dünyanın büyük bir kısmı, yeni tip koronavirüsün (Covid-19) yayılmasını durdurmaya yardımcı olmak için 2020’de karantinaya girdi. Asıl hedef, virüsle çaba etmek olsa da bu çeşit eforlar hava kirliliği emisyonlarında “hızlı”bir azalmaya yol açtı.

NTV’de yer alan habere nazaran NASA’nın Jet İtki Laboratuvarı (JPL) tarafından yayımlanan yeni bir çalışmada, atmosferde yer alan ziyanlı nitrojen oksit emisyonlarının Haziran 2020’ye kadar global olarak yüzde 15 azaldığı bildirildi.

Çin’deki birtakım kentler, Şubat 2020’deki kilitlenmelerinin akabinde “birkaç hafta içinde” yüzde 50’lik bir düşüş görürken, kimi ABD eyaletleri yüzde 25’lik bir düşüş yaşadı.

Çalışmayı yöneten Nasa’nın Jet İtki Laboratuvarı’ndan bilim insanı Kazuyuki Miyazaki, “Analiz sistemimizin dünya çapındaki emisyonlardaki detaylı değişiklikleri yakalayabilmesi beni çok memnun etti. ‘Bu çalışmanın güçlü ve gibisi görülmemiş tabiatı, toplumsal gereksinimlere hizmet eden uydu izlemedeki gelişmelerin bir kanıtıdır” tabirlerini kullandı.

Bilgileri 2019 ile karşılaştırılarak kilitleme uğraşlarının ozon gazları üzerinde rastgele bir tesiri olup olmadığını belirlemek için NASA ve Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) yörünge aygıtlarından gelen uydu bilgileri kullanıldı.

EN BÜYÜK DÜŞÜN NİSAN’DA GERÇEKLEŞTİ

Bilim insanları, global emisyonların Şubat ayında yüzde 12, Mart ayında yüzde 14, Nisan ayında yüzde 15 ve Haziran ayında yüzde 13’lük bir azalma kaydettiğini bildirdi.

HANGİ BÖLGEDE NE KADAR AZALMA YAŞANDI?

Science Advances isimli mecmuada yayımlanan çalışmanın muharrirleri, Şubat ayında, Çin’den gelen emisyonlardaki yüzde 36’lık azalmanın, global nitrojen oksit düzeylerinin düşmesine en büyük katkıyı sağladığını söz ederek, şunları söyledi:

“Toplam antropojenik emisyonlar Nisan ve Mayıs aylarında Avrupa, Kuzey Amerika ve Orta Doğu ve Batı Asya’da yüzde 18 ile yüzde 25 ortasında düştü. Afrika ve Güney Amerika da, bölgeler içinde değerli mekansal farklılıklarla birlikte, Nisan ve Mayıs aylarında emisyonlarda yüzde 5 ile yüzde 10 net azalma görüldü.”

Öbür taraftan, İtalya’da geçen yıl erken uygulanan karantina, Şubat sonundan Mayıs başına kadar yüzde 25’e varan büyük emisyon düşüşlerine yol açtı. Fransa ve İspanya üzere başka Avrupa ülkeleri de Mart ayından Mayıs ayına kadar büyük emisyon düşüşleri yaşadı.

Cumhuriyet