Sayıştay’ın sansürlenen Karayolları Genel Müdürlüğü 2020 Yılı Taslak Kontrol Raporunda çarpıcı detaylar ortaya çıktı.
Kur farkı nedeniyle kontratlarda yapılan değişikliklerin misyonlu şirketler lehine olduğu konusunda ikazlarda bulunan Sayıştay, kısmen bunun karşılığında köprülerin kamuya zaman mühletinin öne çekildiğini, köprülerin birinin zaman mühletinin yalnızca üç ay, ikincisinin dört ay, üçüncüsünün ise bir yıl kısaltıldığını belirtti. Lakin Sayıştay, bu öne çekilme müddetlerini dikkate alarak yaptığı hesaplamayla üç köprünün kamuya devredileceği tarihe kadar şirketlerin toplam 2.5 milyar fazladan gelir elde edeceğini tespit etti. Rapora ulaşan TBMM KİT Komitesi üyesi CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, “Vatandaş geçmediği köprünün, girmediği tünelin, inmediği havalimanının fiyatını ödeyerek yoksullaşırken, AK Parti bu projelerle ilgili mukavelelerde değişiklikler yaparak, Hazineden yandaş şirketlerin kasasına yeni hortumlar bağlamaya devam ediyor” dedi.
Taslak raporda “Görevli şirket lehine yapılan bu değişikliklere karşılık olarak işletme müddetinin kısaltılması” isimli bir kısım yer aldı. Buna nazaran Kuzey Marmara Otoyolu – Paşaköy Kısmı (3. Boğaz köprüsü dahil) projesi için döviz riskini sonlandıran değişikliklere rağmen olarak toplam 95 gün mühlet azaltımı yapılmış. Proje işletme mühleti bitim tarihi 25 Nisan 2027’den 20 Ocak 2027’ye çekilmiş. Menemen – Aliağa- Çandarlı Otoyolu projesi işinde ise 185 gün müddet azaltımı yapılarak projenin işletme müddeti bitim tarihi 4 Mayıs 2031’den 31 Ekim 2030’a çekildi. Gebze – Orhangazi – İzmir Otoyolu projesinde ise 362 gün mühlet azaltımı yapılarak projesinin işletme bitim tarihi 9 Mart 2037’den 12 Mart 2036’a alındı.
‘İLAVE YÜK VURGUSU’
DEVASA GELİRLER…
Raporda kamu yönetiminin mukavele değişikliklerinin kamuya ek yük getirilmeyecek halde hesaplamalara dayalı olduğunu söz ettiği belirtilerek “İdare tarafından ileri sürülen bu açıklamaya katılabilmek mümkün değildir. 2019 ve 2020 yılı bilgileri dikkate alındığında kelam konusu kontrat tadillerinin kamuya ek yük getirdiği görülmektedir” sözleri yer aldı. Ayrıyeten raporda vurgulanmak istenenin kelam konusu mukavele tadillerinin taraflar açısından ayrıyeten bir yarar ya da kayba sebebiyet vermesinin önüne geçilmesi olduğu belirtildi.
Raporu gazetemize kıymetlendiren CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz özetle şöyle kouştu:
“Rapordaki bulguya nazaran, vazifeli şirket lehine yapılan bu kontrat değişikliklerine karşılık olarak projelerin kamuya devredileceği tarihlerin kısaltıldığı belirtilse de buna karşın misyonlu şirketler fazladan devasa gelirler elde etmiş olacak. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün dahil olduğu projenin kamuya devredileceği tarih 95 gün öne çekiliyor. Buna karşın misyonlu şirket yapılan bu kontrat değişiklikleri nedeniyle 1 milyar 454 milyon 873 bin TL fazladan gelir elde etmiş olacak. Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu Projesinin evre tarihi 185 gün erkene alınıyor lakin tekrar de 174 milyon 330 biğn TL fazladan gelir elde edecek. Osmangazi Köprüsü’nün dahil olduğu projenin kamuya periyot tarihi 362 gün erkene alınmış olsa da şirketin kasasına 920 milyon 778 bin TL fazladan para girmiş olacak. Sayıştay’ın bulguda yer alan hesaplamalarına nazaran, üç projenin mukavelelerinde yapılan değişiklikler nedeniyle, bu projeler kamuya devredilene kadar geçecek müddette misyonlu şirketlere toplam 2 milyar 549 milyon 982 TL ödenecek.”
Cumhuriyet
