Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Lideri Seçkin Yorgancılar ve İzmir Ticaret Odası (İZTO) Lideri Mahmut Özgener, minimum fiyatın vergiden muaf tutulması gerektiğini düşündüklerini belirterek bu mevzuda teşebbüslerde bulunacaklarını bildirdi.

Minimum ücretlilerin vergiden muaf olması ve minimum fiyatın üzerinde olan çalışanların da taban fiyata kadar muaf, üstünün vergilendirilmesi en akla uygun tahlil.

Taban fiyat, fiyat gelirlerinin vergilendirmesinde ve fiyat gelirleri için yapılacak indirimlerde mali sistem ile direkt ya da dolaylı çeşitli alakalar içindedir.

Minimum fiyattan alınan vergilerin artması; patronların yüklerini ve kayıt dışı istihdamı teşvik etmekte, devletin vergi kayıplarını arttırmakta, personellerin toplumsal güvenlik haklarından mahrum olarak çalışmalarına neden olmaktadır.

Bu sıkıntıların aşılması konusunda minimum fiyatın mali yükünün azaltılması koşuldur.

Ülkemizde gelir dağılımında adaletsizlik tıpkı vakitte mali sistemde de aksaklıklar kıymetli problemlerin bir göstergesidir.

Bu iki olgu, hem bir birinin nedeni hem de sonucu niteliğinde kıymetli bir kısır döngüdür.

Yapısal nitelikteki bu sıkıntıların aşılabilmesi toplumsal ve mali tedbirlerin alınmasına bağlıdır.

Taban fiyat geniş bölümler için değerli bir gelir tabanı iken tıpkı vakitte mali sistem için de temel bir göstergedir.

Toplumsal gayeler için belirlenmiş bir fiyatın vergi konusu olmaması lazım.

Buna rağmen ülkemizde sırf personelin muhtaçlıklarının dikkate alınarak belirlenmiş bir fiyatın direkt vergilendirilmesi toplumsal devlet anlayışıyla bağdaşmamaktadır.

Pandemi akabinde yaşanan ekonomik buhran, faizlerin ve dövizin artması hem taban fiyat geliri elde edenlerin gelirlerinden yapılacak kesintilerin azaltılmasını hem de taban fiyatı ödeyenlerin maliyetlerinin azaltılmasını mecburî kılmaktadır.

Şu an taban fiyat ile çalışan bir personelin eline net 2 bin 825 Lira 90 kuruş geçmektedir.

Sigortalı çalışan 10 bireyden 4’ünün taban fiyata çalıştığını hesaba katarsak personel yoksulluğa ve çaresizliğe bırakılmıştır.

Bu datayı de resmi olarak en son açıklanan Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın 2014 yılı bilgilerinden almaktayız. Buna nazaran Türkiye’deki kayıtlı çalışanların yüzde 41’i taban fiyatla çalışmaktadır.

Her nedense Türkiye’de minimum fiyatla çalışanların tam sayısı 7 yıldan beri açıklanmamakta, taban fiyatla çalışan kişi sayısı “devlet sırrı” üzere saklanmaktadır.

Hal böyleyken gelin bir de TÜRK-İŞ’in 2021 yılı Eylül Ayı Açlık ve Yoksulluk Raporu’na bakalım;

Raporda 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması meblağının yani açlık sonunun 3 bin 49 lira olduğu,

Besin harcaması ile birlikte giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması zarurî öbür aylık harcamalarının toplam meblağının ise yani yoksulluk sonunun 9 bin 931 lira 59 kuruş olduğu,

Bekâr bir çalışanın yaşama maliyetinin ise aylık 3 bin 709 lira 25 kuruş olduğunu açıkladı.

Tüm bu bilgiler ışığında minimum fiyatın vergiden muaf tutulması elzem bir gereksinim olmuştur.

Her şeyden evvel, emekçi bir insandır. ? Çalışanın de hayattan beklentileri, hayat seviyesi, itibarı bulunmaktadır.

Toplumsal bir varlık olan çalışanın insan onuruna yaraşır bir ömür seviyesi sürdürme hakkı vardır.

Minimum fiyattan alınan vergi derhal kalkmalı, taban fiyatın çalışan bir kişinin beklentilerini karşılayacak, insanca yaşamasına imkan tanıyacak hale kavuşturulması sağlanmalıdır.

Cumhuriyet