Financial Times’dan Laura Pitel‘in haberine nazaran Türkiye’deki uzmanlar, işsiz sayılan ve faal olarak iş arayanların sayısının azaldığını kaydederken, gençlerin işgücünden ayrıldığını söylüyor.
Ağustos’ta yüzde 13,2 olarak açıklanan resmi işsizlik oranlarının, Eylül’de yüzde 17,7 düştüğü kaydedilmişti. Lakin uzmanlar, sayıların 83 milyonluk ülkedeki işsiz sayısındaki artışı gizlediğini söyledi.
“İNSANLAR İŞGÜCÜNDEN AYRILIYOR”
Ankara’daki TOBB Üniversitesi İktisat Kısmı’ndan Yardımcı Doçent Güneş Aşık, “İşsiz sayılan ve faal olarak iş arayanların sayısı azalıyor. Beşerler işgücünden ayrılıyor” dedi.
Geçtiğimiz yıl çalışma çağındaki nüfus 1 milyon artmıştı. Bu duruma karşın, bir evvelki yıl işgücüne dahil olmayanların oranı 28,7 milyonken Eylül ayında 31,1 milyona ulaştı.
Birebir vakitte, pandemi sırasında emekçilerin işten çıkarılmasına yönelik yasak, koronavirüs krizinin gelecekteki istihdam düzeyleri üzerindeki tam tesirini mevcut istatistiklere yansıtmıyor.
“GERÇEK İŞSİZLİK SAYISINI HESAPLAMAK ZOR”
İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde iktisat dersi veren Murat Sağman, “Gerçek işsizlik sayısını hesaplamak sıkıntı. Şirketler insanlardan kurtulmak isteyebilir lakin kurtulamaz.”
Sağman, “Hükümetin kısa periyodik çalışma planı, salgının tesirini hafifletmeye yardımcı olurken, gerçek tabloyu görmeyi de zorlaştırdı. Kaç kişinin nitekim işsiz kaldığını bilmiyoruz” diye konuştu.
Geçtiğimiz 18 yıldır Türkiye’yi yöneten AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, erken periyottaki muvaffakiyetinin birçoklarını milyonlarca iş yaratan ve yükselen refahın temelini oluşturan süratli ekonomik büyümeye dayandırdı.
Fakat analistler, global finansal krizin akabinde, yüksek katma pahalı kesimler yerine tüketim ve inşaata odaklanan bir ekonomik modele hakikat kaymanın, son periyotlardaki finansal dalgalanmalarla birlikte bu eğilimin durmasına neden olduğunu söylüyor.
İktisat, on yıldaki birinci düşüşten çıktıktan sonra geçen yıl toparlansa da, patlama istihdamda buna karşılık gelen bir sıçramayı tetiklemedi. Geçen yıl büyümede yeni bir düşüşe neden olan koronavirüs, istihdam yaratma eforlarına bir darbe daha vurdu.
“GELECEK YAHUT HAYAL GÖREMİYORUM”
Çöküşün, popülaritesinin düştüğünü gören ve işsizlik nedeniyle muhalefet partilerinin sert tenkitleriyle karşı karşıya kalan Erdoğan için siyasi tesirleri de var.
Geçtiğimiz yıl partisinin toplantısından konuşan UYGUN Parti Genel Lideri Meral Akşener, iş bulma çabası için “gelecek yahut hayal göremediğini” söz ettiğini söyleyen 28 yaşındaki üniversite mezununa yer vermişti.
Laura Pitel, Erdoğan ve yeni iktisat takımının, en büyük zorluklarından birinin; Türkiye’deki genç işsizlikle gayret olduğunu belirtiği haberinde; ekonomistlerin bilhassa Türkiye’nin gençleri ortasındaki istihdam oranının iyileştirilememesinin uzun vadeli tesirleri olabileceği konusunda uyardığını aktarıyor.
İstanbul Bahçeşehir Üniversitesi ekonomik ve toplumsal araştırma merkezi müdür yardımcısı Gökçe Uysal, şunları söyledi:
“Onlar, işgücü piyasasında uzun müddet kalmaları gereken gençler. Bugün 20 yaşında olan ve işsizlik çok yüksek olduğu için iş aramayan biri 40 yıl daha işgücü piyasasında kalacak. Yeni hünerlerini boşa harcıyoruz.”
“KENDİ PARAMI KAZANMACAĞIMI GÖRÜNCE, HAYATTAN BEKLENTİSİ OLMAYAN BİRİ ÜZERE HİSSEDİYORUM”
23 yaşındaki Ozan Yılmaz, lojistik diplomasının ona iş yolu sağlayacağını umarak mezun olmuştu. Mezun olmasının akabinde bir yıldan fazla bir müddettir iş aradığını anlatan Yılmaz:
“Sürekli iş müracaatında bulunuyorum. Bazen görüşmelere çağrıldığım da oldu. Ancak hiçbir vakit bir gelişme olmadı. Tecrübe istiyorlar ancak bunu elde etmek için bir yerde çalışmaya başlamam gerekiyor. Artık koronavirüs salgını işleri daha da zorlaştırdı. Ne yazık ki, birçok patron çok gergin.”
Tecrübe kazanmak için fiyatsız çalışabileceğini de belirten Yılmaz, “Ailem üzerinde bir yük üzere hissediyorum. Kendi paramı kazanamayacağımı görünce, hayattan beklentisi olmayan biri üzere hissediyorum” tabirlerini kullandı.
Cumhuriyet
