Türkiye’de son haftalarda katlanarak artan koronavirüs salgını artık denetimden çıktı. Mart ayında açıklanan hadise sayıları ile kasım ayı olay sayıları ortasında 4-5 kat artış oldu. Hastane ağır bakımları doldu. Olumlu çıkan olayların çoğalması ve ölümlerin de artması telaş verici boyuta ulaştı.

Ege Bölgesi’nde bulunan tabip odaları liderleri, vilayetlerinde bulunan olay sayılarını, ağır bakım doluluklarını ve gelinen son durumu Cumhuriyet’e kıymetlendirdi. Oda liderleri, “Artış bu türlü devam eder, salgının önüne geçilemez ise, hekimler hasta seçmek zorunda kalabilir” diyerek yaşanacak tabloyu anlattı.

İZMİR Dr. Lütfi Çamlı: Günlük 3 bin ile 3 bin 500 ortasında olay sayısı var. Şayet salgın denetim altına alınmazsa sıhhat sistemi çöker. Salgın denetimden çıktı ve ağır bakım servisleri doldu. Hastalar sedye üzerinde ve ağır bakım yataklarının boşalmasını bekliyor. Olay sayısının yanı sıra vefat sayıları da artıyor. Salgın denetimden çıkmış durumda. Olumlu hadise taşıyan ambulanslar hastayı almakta zorlanıyor ve hastane hastane dolaştırarak boş yatak arıyor. Artış İzmir ve Türkiye için telaş verici. Sıhhat çalışanları yoruldu ve isyan etme durumuna geldi. Salgınla uğraş edebilmek için daha çok merkezde, daha çok sayıda test yapılmalı. Müspet olayların erken tanınması, aktif biçimde izole edilmesi, temaslıların karantinaya alınması sağlanmalıdır. Olumlu çıkan olaylar meskenlerine gönderilmemeli. Devletin yurtlarında yahut belediyeler tarafından oluşturulan sahra çadırlarında denetim altında tutulmalı. Salgının denetimden çıktığı bir periyotta artık “maske, ara, hijyen” demenin bu sorunu çözmediğini anlamalıyız. Salgınla gayretin sorumluluğu sadece yurttaşa, bireye indirgeyerek bu meseleyle baş edilemez. Yalnızca Covid-19 hastaları değil, öteki hastalar da servis, yatak, ağır bakım ezası yüzünden kamusal sıhhat hizmetine ulaşmakta zahmet çekiyor. Süratli teşhis ve tedavinin hayati kıymet taşıdığı birçok hastalığın taraması yapılamıyor. Günlerce ilaca ulaşamayan hastaların sayısı giderek artıyor. Hastalara epey özellikli ve yan tesirleri olan ilaçların dağıtımda önemli meseleler yaşanmaktadır. Aile tabipleri de isyan halinde. Giderek artan sayıda müspet ve temaslı olgu izlemine yetişemiyorlar.

MANİSA Şahut Duran: Durum çok berbat. Ağır bakımlar dolmuş durumda. Şu anda kent genelinde günlük 1500 olay tespit ediliyor. Artış engellenemiyor. Tedbir alınmazsa bu sayı katlanarak masraf. Olay sayıları yanı sıra vefat sayıları da artış gösteriyor. Ağır bakım yatak sayısı arttı. Teneffüs aygıtı yetersiz. Olay sayısındaki artış nedeniyle Manisa Merkez Efendi Devlet Hastanesi poliklinik hizmetlerini kapatarak tekrar pandemi hastanesi oldu. Sıhhat çalışanları içerisinde artış var. Salgının durdurulması için acil tedbirler kural.

Şahut Duran

DENİZLİ Prof. Dr. İstek Hakan Erbay: Pek iç açıcı değil. Eylül ayından sonra önemli biçimde artış gösterdi. Yüzde 15 olan olay sayısı yüzde 40’lara yükseldi. Manisa’da 5 bin civarında günlük test yapılıyor. Ortalama 2 bin müspet olay çıkıyor. Ağır bakım üniteleri ve hastaneler doldu. Beşerler ağır bakım yataklarının boşalması için sıra bekliyor. Bıçak sırtı gidiş var. Hadiselerin çokluğunu azaltamazsak sonuç iyi olmayabilir. Hastaneler alarm seviyesinde çalışıyor. İnşallah bu artış, İtalya’da olduğu üzere hasta seçimi yapmamıza neden olmaz. Durumun bu biçimde olmasından korkuyoruz.

Prof. Dr. İstek Hakan Erbay

BALIKESİR Dr. Necdet Uçan: Salgın giderek artıyor ve çok iyiye gitmiyor. Maalesef her geçen gün hadise sayıları katlanarak gidiyor. 2 ay evvel test yapılan 100 şahıstan 4’ü müspet çıkıyordu. Artık ise bu sayı 6 katına çıktı. Kent hastanesi hadiselerle doldu. Ağır bakımlar dolduğu için yeni yerler açılıyor, ancak bu gidişle onlar da dolacak. Bakanlığın açıkladığı sayıları 10 katı ile çarpabiliriz. Günde, Balıkesir’de bine yakın olumlu olay tespit ediliyor. Galiba sürü bağışıklığı sistemine gidiliyor. Acil tedbirler alınmalı. Yalnızca kısıtlamalar yetmiyor. Şehirlerarası ve yurtdışı gidiş gelişlere kısıtlamalar koşul.

Dr. Necdet Uçan

AYDIN Dr. Adalet Çıbık: Alanda arkadaşlarımızdan aldığımız resmi sayılar artışın suratını gösteriyor. Ülke geneline bakıldığı vakit Aydın biraz daha iyi durumda. Aydın’da test yapılıyor ancak sayı yetersiz. Aile tabiplerinin günlük takip ettiği olay sayısı 3500’e ulaşıyor. Bunu da oranlarsak her gün 400 ile 500 ortasında yeni olumlu hadise çıkıyor. Herkese test yapılmalı. Beşerler hastanede test için kuyrukta bekletilmemeli. Bölgeler oluşturarak konteynır yahut çadırlar kurulmalı burada test yapılmalı. Ne kadar olumlu hadiseli yakalarsak salgının önüne lakin bu formda geçebiliriz.

Dr. Adalet Çıbık

MUĞLA Dr. Cafer Şahin: Haziran ayı olay sayılarına nazaran, 3 kat artış var. Her 4 şahıstan biri müspet çıkıyor. Pandemi servisi 3 iken, artık 7’ye çıktı. Kentte günlük olay sayısı 400 ile 500 ortasında değişiyor. Olumlu hadise sayıları her geçen gün artıyor. Hastaneler tıkanmış ve dolmuş durumda. Sıhhat çalışanları tükendi. Artık doktorlar olay seçme konumuna girdi. Ağır bakımda biri ölsün de yerine biz geçelim diye bekleyen hastalar var.

Dr. Cafer Şahin

Cumhuriyet