Koçtaş Genel Müdürü İhtilal Kılıçoğlu, satışların 7 gün değil de 5 gün yapıldığı bir devirde şirketlerin işletme sermayesini olabildiğince zora soktuğunu tabir ederek “Artık perakendeci önünü görebilmeli. Bu yasaklarla yönetilecek bir durum değil. Kesim bundan çok hasar görüyor” dedi.

Koçtaş olarak bu yıl yüklü Koçtaş Fix olmak üzere 100 tane yeni mağaza açacaklarını ve 100 milyon TL’yi aşkın yatırım yapacaklarını vurgulayan İhtilal Kılıçoğlu ile mesken geliştirme kesimi ve Koçtaş’ın gayelerini konuştuk.

– Pandemi ile geçen 2020’de nasıl bir performans gösterdiniz?

Konut geliştirme bölümü 2020’ye iyi başlamıştı. Bayağı da moralliydik. Olayların Türkiye’de başlamasıyla süratli biçimde en sıkıntı kararı verip mağazalarımızı kapatma kararı aldık. 4 Mayıs’tan itibaren mağazalarımızı açtığımızda da “Sıfır Tolerans” manifestomuz ile hijyen ve iş güvenliği standartlarını en yüksek düzeyde uyguladık. Pandemiyle operasyonel modelimiz önemli manada değişti. 5 yıllık planlarımız, yıllık bütçelerimiz ve 3’er aylık müddetlerde varsayım çalışmalarımız olur, bunu aylara indirdik.

Mağazaların kapalı olduğu devirde Koçtaş 2.0 diye bir proje başlattık. Holdingin de yönlendirmesiyle sıfır bazlı bütçeleme projesine başlamıştık. Bununla kaslarımızı güçlendirdik. Koçtaş’ı artık kursaydık nasıl bir şirket kurardık diye kendimize sorduk. Bunun ismine da Koçtaş 2.0 dedik, bu bizim çok da işimize yaradı. 255 tane fikir çıktı. 78 tanesi çevik kadroların iş planına alındı.

– Birinci öncelik hangi fikir oldu?

Son 5 yılda dijitalleşmeye önemli yatırımlar yaptık. 100 milyon TL’ye yakın yatırım yapmıştık. Bunun da hayli yararını gördük. Müşterinin mağazada daha süratli dolaşıp alışverişini yapacağı varsayımıyla mağazadaki süreçlerimizi hızlandırdık. Bu devirde istihdam kaybımız, hak kayıpları yaşanmadı. İç bağlantısı çok artırdık. Birlikte hareket ettik.

– Artık kısa vadeli plan yapıyoruz dediniz lakin 2021 ile ilgili öngörüleriniz var mı?

Belirsizliğin nasıl yönetileceğiyle ilgili bir yıl olacak. Artık planlama 1 aya indi. Biz şu anda yalnızca nisan ayını öngörebiliyoruz. Olağan ki yıl sonu planlamalarımız var. Yasaklarla değil, toplum şuurunun artmasıyla bu işin daha iyi yönetileceğine inanıyorum.

– Pandemide tüketici davranışları nasıl değişti?

Geçmiş devirlere nazaran ziyaretçi sayıları yüzde 40 azaldı. Evvelden gelenlerin yüzde 30’u alışveriş yaparken, artık yüzde 50’si yapıyor. Sepetteki eser sayısı ve harcama ölçüsü arttı.

100 YENİ MAĞAZA AÇACAĞIZ

– Sene başındaki amaçlarınızın hepsi tuttu mu?

Büyümemiz stratejik olarak dijital ve e-ticaret kanalıyla Koçtaş Fix diye mahalleye giden formatlarımızda oldu. 2020’de 300-400 m2 olan Koçtaş Fix mağazalarda büyüme kararı almıştık. Koçtaş Fix mağazalarını genelde cadde ve mahallelerde açıyoruz. Haziran periyodundan sonra da Fix mağaza açılışlarını da hızlandırmaya karar verdik. Ciro manasında tam istediğimiz sayısı alamadık. Ancak kârlılık manasında amaçlarımızı tutturduk.

-n Bundan sonra daha çok mahallelerde mi olacak?

Fix’te mağaza sayılarını artırarak devam edeceğiz. Bu yıl amacımız 100 tane daha yeni Koçtaş Fix açmak. Ana trend, dijitalleşme ve Fix.

– Yatırım bütçesi ne olacak?

Bu yıl 100 milyon TL’nin üzerinde yatırım yapmayı düşünüyoruz.

– Ne kadarlık ek istihdam olacak?

Her açtığımız mağazada 4 kişi çalışıyor. Çalışanların bir kısmını dışarıdan bir kısmını de mevcut büyük boyutlu mağazalarımızdan alacağız.

– Mağaza kapattınız mı ya da küçültmeye gittiniz mi?

Aslında küçültme planı bizim 4-5 yıl evvel başlattığımız bir projeydi. Müşteri, gereksinimlerini çok süratli alıp çıkmak istiyor. Artık 10 bin m2 mağazalardansa daha küçük mağazalardan almak istiyor. 10 bin m2 olan mağazalarımızı aslında 5-6 bin m2 küçültmeye karar vermiştik. 4-5 mağazamızı küçültmüştük. Bu yılın birinci çeyreğinde 3 mağazamızı küçülttük.

Şu kademede mağaza kapatma kararımız yok.

MAĞAZA KAPANMA RİSKİ VAR

– Bu devirde eser tedarikinde dert yaşadınız mı?

Yaşadık. Yüklü olarak KOBİ’lerle çalışıyoruz. Orada da hammadde zahmetleri oldu. İthal eserler vaktinde gelmedi. İthal süreçler asgarî 3-6 ay evvelden planlanıyor. Benim mağazam kapalı, eser gönderme deme bahtınız yok. Satışların 7 gün değil de 5 gün yapıldığı bir devirde şirketlerin işletme sermayesini olabildiğince yoruyor. Burada önemli bir öngörülebilirliğe gereksinim var. Kısa çalışma ödeneği kesinlikle sürdürülmeliydi. Hafta sonu yasakları perakendeciler için çok güç. Bir tedarik idaresi açısından çok sıkıntı, iki satış planlaması, üç vardiya planlaması açısından çok güç. Artık perakendeci önünü görebilmeli. Zira bu yasaklarla yönetilecek bir durum değil. Bölüm bundan çok hasar görüyor.

Pandemi periyodunda faizler düşüktü, o periyotta bütün perakendeciler o faizden yararlandı. Zira önemli bir stokla yakalandık. Kira ödemeleri, çalışan fiyatları, ithal eser ödemeleri…o manada krediye gereksinimimiz var. Artık bu kredilerin yüksek faizle refinansmanları geliyor. Hem kısa çalışma ödeneğinin ortadan kalkması hem sokağa çıkma yasağının hafta içinde aşikâr saatlerde ve hafta sonu da devam etmesi gerçek manada perakendeciyi çok zorlar.

– Gelecek için ne cins riskler öngörüyorsunuz?

Perakende dalının 1 trilyon TL’ye yakın cirosu var. 730 bin işletme ve yaklaşık 2 milyon civarında çalışan var. Yeni olağan ne kadar uzarsa riskin artacağını düşünüyorum. Ciroların azaldığı, kısa çalışma ödeneğinin olmadığı, enflasyon nedeniyle masrafların daha da arttığı devirde perakendede mağaza, marka kapanışları manasında riskler olacak. Faiz oranları yüksek. Yüzde 20 faizle alacağınız bir kredinin tüketici itimat endeksinin de düşük olduğu bir periyotta satışa yansımaması da bilançonuza hasar verir. Hakikaten önümüzdeki periyot perakendeci açısından güç bir devir. Biz artık 7 gün müşterilerimizle görüşmek istiyoruz. Sıhhat çok kritik, aşılanmanın hızlanması gerekiyor.

HERKES TADİLATÇI OLDU

– Bu devirde hangi eserlere talep arttı?

El aletleri. Küçük tadilatları müşterilerimiz kendileri yapmaya başladı, bu trend devam ediyor. Meskenlerin ofis ve okula dönmesiyle mobilya satışlarında önemli artış oldu. Yaz aylarında banyo, mutfak tadilatları arttı. Kamp sandalyesi, bahçe mobilyası, hijyen eserleri çok önemli artışlar sağladığımız kategoriler oldu.

– Türkiye konut geliştirme bölümünde, bu süreçten sonra nasıl bir dinamik bekliyorsunuz?

HAKSIZ REKABET

– Besin perakendecileri beyaz eşya satmasın diye bir düzenleme üzerinde çalışılıyor. Sizin de konut geliştirme eserleri satılmasın usulünde bir teşebbüsünüz var mı?

Bu iş uzmanlık gerektiriyor. Hafta sonu yasaklara tabiyiz. Besin perakendecilerinin açık olduğu devirde konut gereçleri ile ilgili satış olduğunda bu, haksız rekabete neden oluyor. Biz kapalı olduğumuz devirde daha düzenleyici çalışmalar olabilirdi.

– Pandemide, sizin kesimde artırım oranı ne oldu?

Koçtaş’ın ithal oranı yüzde 10 düzeyinde. Kurdan etkilenmemiz öteki ithalatçılara nazaran daha az. Perakendeci stokla çalışır, her bir artırımın müşteriye olan yansımasını olabildiğince geciktirdik. Yeni maliyetle eser almadığımız sürece fiyatlara dokunmadık. Enflasyon oranlarının altında fiyat artışları yaşandı.

Cumhuriyet