Türkiye ve dünyada toplumların büyük acılar yaşadığı, adalet, özgürlük, demokrasi ve barış çabası açısından son derece vahim gelişmelerin gerisi arkasına görüldüğü bir yılı geride bırakmak üzereyiz.

Malumunuz olduğu üzere aralık ayı içerisindeyiz.

Bilhassa 10 Aralık ve bugünü kapsayan hafta insanların sahip olduğu hakların hatırlatılması noktasında değerle bir yere sahiptir.

Bir öbür deyişle, 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü’nü içine alan haftanın tüm dünyada İnsan Hakları ve Demokrasi Haftası olarak kutlandığını söyleyebiliriz.

İnsan hakları yalnızca insan olmak nedeniyle sahip olunan haklar olarak devlet hukukundan evvel gelirler ve bağımsızdırlar. Bireyin eksiksiz gelişimi için gerekli bir şart olarak insan hakları lakin demokratik bir sistem içerisinde kendi yerini bulur.?

İnsan hakları kurallarında eşitlik temeli vardır, kozmiktir ve bu nedenle yüksek ahlaki niteliğe sahiptir. İnsan onurunu garantiye alan bütün kurallar insan hakları kapsamına girer. İnsan onuru ise, hukuk kurallarının adalete uygunluğunu, alınan kararların doğruluğunu ölçmenin en kıymetli aracıdır.

?İnsan hakları; beşerler ortasında lisan, din, ırk, cinsiyet ve öbür bahislerde rastgele bir ayrım gözetmeksizin sevgi, hürmet, dostluk üzere hisleri geliştirmek ismine oluşturulmuş olan hakları temsil etmektedir. Bir diğer deyişle, bir insanın sadece insan olduğu için bu haklara sahip olduğunu söylemek gerekir. İnsan hakları sayesinde beşerler kendi özüyle yaşama bahtına erişirler. Bir insanın diğer bir beşere hükmetmesi ve onu ezmesi; insan onuruna yakışmayan durumlar ortasında başı çeker. Beşerler ortasında bu stil farklılıkların olduğu toplumlarda arbede ve çatışmalar eksik olmaz. Bu noktada, yapılması gereken beşerler ortasında hak, eşitlik, adalet ve özgürlük niyetinin yaygınlaşmasını sağlamaktır. ?

İnsanların kendi haklarını muhafazayı ve savunmayı öğrenmesi ile birlikte insan hakları ve demokrasi ile ilgili çabalar de artmıştır. İnsan haklarının yüzde yüz korunduğu sisteme ise demokrasi ismi verilir. Dünyanın her yerindeki demokrasilerde hukukun üstünlüğü temel alınır. Bir diğer deyişle, demokrasilerde tüm insanların eşit haklara sahip olduğunu tabir etmeliyiz. ?

İnsan hakları şuurunun ortaya çıkması ve yaygınlaşması ise çok eski yıllara dayanmaktadır.

Bilhassa de 1789 Fransız İhtilali ile tüm Avrupa’nın insan hakları konusunda gerekli bilince eriştiğini söz edebiliriz. ??Değişen jeopolitik durumlar, dijital çağa geçiş, çevresel bozulma ve iklim değişikliği kıymetli sınanmaları beraberinde getirmekle birlikte, daha demokratik ve daha kapsayıcı toplum yapısına hakikat itiyor dünyayı ve ülkemizi.

Bireylerin korunması ve güçlendirilmesi, dirençli, kapsayıcı ve demokratik toplum yapısı inşa edilmesi, insan hakları ve demokrasi için global bir sistemin desteklenmesi, yeni teknoloji kullanımının beraberinde getirdiği yeni fırsatların kıymetlendirilmesi ve zahmetlerin ortadan kaldırılması ve tüm bunlar için birlikte çalışarak sonuçlar elde edilmesi çok değerlidir.

Tüm bunların ışığında farklılıkları kabullenerek, farklılıkların birbirimize uzattığımız silahlar değil tam bilakis zenginliğimiz olduğunu anlamamızda yatıyor gerçek demokrasinin sırrı.

Demokrasi tutulmasının akıl iradesiyle aşılacağını, demokrasinin pek çok problemini çözebileceğini ve ülkemizi daha yaşanabilir hale getireceğini umut etmekten diğer bir şey gelmiyor elden…

Hepimizin hafızasına not etmesi gereken bir öbür konu da insanları bir ortaya getiren ortak kıymetlerin varlığıdır.

Bu bedeller insan olmanın aracıdır.

İnsan haklarını bir pasta olarak düşünürsek demokrasi de bu pastanın mumudur.

Tüm insanlığın temel vazifelerinden biri de bu mumları koruma etmek ve söndürmemektedir.

Her vakit dediğim üzere yaşamak hoş şeydir kuşkusuz…

Lakin gelişen dünyaya ayak uydurarak yaşamak…

Anayasaya, hukuka, demokrasiye, insan haklarına bağlı kalarak bir ve beraberce…

Cumhuriyet