Ekonomik krizin giderek derinleşmesiyle her yeni güne yeni artırımlarla uyanan Türkiye’de halk yoksullukla boğuşuyor. Bakkalların veresiye defterlerinde boş sayfa kalmazken yurttaşlar sıvı yağı pet bardaklarla, ekmeği bölerek alıyor. Yurttaş, doğalgaz artırımlarının akabinde ısınmak için devayı sobaya dönmekte ararken, geçen yıl tonu 650 lira olan odunun fiyatı 1200 liraya kadar çıktı.

Cumhuriyet, Şişli ve Maltepe’nin art mahallelerinde ömür uğraşı veren aileleri ve esnafı ziyaret ederek sokağın nabzını tuttu. Okmeydanı’nda yaşayan Emine Tekbaş (73), sürücü olan ancak iş bulamayan bir çocuğuyla birlikte doğalgazın olmadığı ve sobanın da kurulamadığı bir meskende yaşıyor. Elektrik faturası çok gelmesin diye de yataktan çıkmadığını belirten Emine Teyze, “Elektrikli sobayı çok az açıyorum. Sabahları bir şey bulursam kahvaltı yapana kadar açıyorum, akabinde kapatıyorum. Buna karşın geçen ay 260 TL elektrik fatura geldi. Hastayım. Yatağımı toplamıyorum. Üşüyorum içine giriyorum. Yorganın altında televizyonun ışığında duruyorum. Bu kışı yatağın içerisinde geçireceğim” dedi. Artırımlardan ötürü marketten eli boş döndüğünü vurgulayan Emine Teyze, “Karanlıkta pazara gidiyorum. Pazarcılar sağ olsun bir şeyler verdi, topladım getirip çorba yaptım. Her gün bir kızıma gidip karnımı doyuruyorum. Bir ekmek için metrelerce kuyrukta bir saat bekliyorum. Bu geçim geçim değil. Sıvı yağım bitti. Dün markete gittim artırımlardan ötürü yağı alamadan geri döndüm. Zira 18 TL’ye aldığım yağ 37.50 TL olmuş. Asıl Türkiye budur” diye konuştu.

“NEDEN ONLAR PORSİYON KÜÇÜLTMÜYOR?”

Emine Tekbaş

“İNSANLAR ŞIRINGAYLA YAŞIYOR”

Özcan Poyraz

Tıpkı semtte eşi ve bir çocuğuyla birlikte kalan Özcan Poyraz (57) ise faturaların önüne geçmek için tahlili odun sobasını kurmakta bulmuş. Emekli olan ve geçinemediği için ek işlerde çalışan Poyraz, bulduğu tahlil yolunda da zorlandığını kaydediyor. Odun alamadığını vurgulayan Poyraz, “Doğalgazı yalnızca mutfakta yemek için yakıyoruz ona karşın 100 TL’den fazla fatura geliyor. Kısıtlama yapıyoruz ancak yeniden bir yerden bizden alıyorlar. Sağdan soldan, çöpten topladığımız tahta modülleri ile sobayı yakıyoruz” açıklamasında bulundu. Yetkililerin “Domatesi iki kilo yerine iki tane alın” açıklamalarını eleştiren Poyraz, “1 kilo domates alma bahtımız kalmadı ki. Zati ikişer domates alıyoruz. Unun çuvalını 80 TL’ye alıyordum artık 255 TL. Desteklerim olmasa evli olan 2 çocuğum da geçinemez. Bir çocukları var okutamıyorlar. Köyden getirdiğimiz besin ile geçinmeye çalışıyoruz. Beşerler şırıngayla yaşıyor” diye konuştu.

GÜNDÜZ DİĞER MESKENDE

Mustafa Koruk

Eşi ve biri iki yaşında olan iki çocuğuyla birlikte Kuştepe’de kirada yaşayan işsiz Mustafa Koruk (34), gündüzleri doğalgazı açmamak için soba yakan anne ve babasının konutuna gidiyor. Bu türlü giderse büsbütün ailesinin yanına geçeceklerini belirten Koruk, “Yemeği de orada yiyoruz. Annemlere 25 çuval kömür dayanağı oldu, onlar bitince ne olur bilemiyoruz. Akşamları konuta yatmaya gittiğimizde de yalnızca bir saatliğine, soğukluk kırılsın diye bebeğin odasındaki peteği açıyoruz. Geçen sene üzere yakarsam fatura üç katı gelir” dedi. Birilerin zenginliğine zenginlik kattığını fakat halkın başka kısmının ise daha çok yoksullaştığını vurgulayan Koruk, “Biz porsiyonları küçüldükçe onlar kendi porsiyonlarını büyütüyor. Biz porsiyonları küçültüyoruz ancak onların porsiyonlarında sorun var. Eşimle soğan ekmek yiyoruz fakat çocukların mamasını, bezini ne yapacağız. Ayakkabı boyası alıp Mecidiyeköy’de ayakkabı bile boyayamıyoruz. Trafikte çiçek satamıyoruz. O kadar kötüyüz” tabirlerini kullandı.

“TANE İLE TEKRAR GEÇİNEMİYORUZ”

“KİMSE 20 TL’YE BİR ŞEY ALAMIYOR”

Yusuf Eşsiz

Kuştepe’de bakkalı olan Yusuf Eşsiz, yoksulluktan ötürü yurttaşların yağı pet bardaklarla, ekmeği de bölerek aldığını vurgulayarak şunları söyledi:

“Beyaz peyniri 1 TL’lik alıyorlar. Şeker, çay… birden fazla şeyi artık açıktan satıyoruz. Kimse gelip de 20 TL’ye bir şey alamıyor. Yarım ekmek isteyen var. Hatta kimi rica ediyor ‘1 TL’lik ver’ diyor. İki veresiye defter de dolu. Mahallenin tahminen yarısının borcu var. Kimin kapısına gitsem, ‘yok’ diyorlar. Sahiden de o denli iş yok, para yok. Bazen borç için birbirimizin kalbini kırıyoruz. Yurttaşta ödeme gücü yok ancak ben de tıpkı durumdayım. Ben de fırından ekmekleri borçla alıyorum. Şu an bu türlü gidiyor fakat bunun sonu ne olacak?”

Birebir semtte bakkalı olan Fazilet isimli esnaf da “İnsanlar 2-3 TL’lik açık yağ, salça alıyor. Açık bakliyat, açık un alıyorlar. İnsanların alım gücü büsbütün düştü, kalmadı. Veresiyeler çoğaldı” açıklamasında bulunuyor.

1985’TEN BERİ BU BİRİNCİ

1985’ten beri odun-kömür satan Erdoğan Arslan da birinci kere bu türlü bir süreç yaşadığını belirterek “Geçen sene tonu 650 TL olan odun artık 1200 TL, 35 TL’ye sattığımız odunun ve 25 kiloluk kömürün torbası şu an 120 TL. Geçen sene 30 TL’ye satın alıyorduk bu sene 95 TL’ye çıktı. Şu ana kadar 50 ton mal satmam gerekirken yalnızca 5 ton sattım. Beşerler gelip soruyor lakin alamıyorlar. Şu ana kadar daha uygun olan tahtalar alıyorlardı lakin bundan sonra ne yapacaklar bilmiyoruz. Birinci sefer bu türlü bir şey oluyor” dedi.

TENCEREDE KAYBOLAN ET

Halide Ağaçyaran, eski günlerde de zahmetlerin yaşandığını, lakin şimdiki krizde buzdolabını bile dolduramadığını lisana getirdi.

İki çocuğuyla birlikte tekrar tıpkı semtte kalan Halide Ağaçyaran (72) ise sobalı meskende kalıyor. “Belediye sağ olsun 25 çuval kömür verdi fakat yetmiyor. Sokaklarda tahta bulmaya çalışıyoruz, dolaplarımız varsa onları kırarız” diyen Ağaçyaran, “Daha evvel yine yeterliydik artık ise dolabım bomboş. Bir şey alamıyoruz. Çok nadiren 10 TL’lik et alıyorum. O da tencere içinde kayboluyor. Enflasyonu biz yaşıyoruz. Çocuklarım illa ki hırsızlık mı yapsınlar. Çocuklarıma iş bulunsun” talebinde bulundu. İki çocuğu olan Aslı Ermiş de (29), “Her şey ateş kıymetine. Geçinemiyoruz. Gelip baksınlar yoksulluk var mı yok mu diye. Biri dayanak olmalı. Bu kışı güç atlatırız” dedi.

Cumhuriyet