Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, bilhassa geçen kasım ayında Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın istifası sonrası sıkça tabir edilen “yeni ekonomik dönem” kapsamında, bir müddettir merakla beklenen “Ekonomik Reform” tanıtım toplantısını dün İstanbul’da yaptı.

Erdoğan ekonomik maksat ve yapısal ıslahat konusunda bildik vurgularını bir defa daha tekrarlarken, esnafa vergi muafiyeti, yeni başkanlık, heyet ve komiteler, “18 yaş altı”nın BES’e alınması, kamu özel işbirliği (KÖİ) için yasa üzere ayrıtılar dikkat çekti. Kamuda fiyat artışlarının gaye enflasyona nazaran yapılacağı vurgusu ise fiyatların baskılanmaya devam edeceğini ortaya koydu. Erdoğan’ın açıklamalarında öne çıkan vurgular şöyle:

– Ekonomiyi yatırım, üretim, istihdam ve ihracat temelinde büyütmeyi, herkesin refahını artırmayı amaçlıyoruz. Türkiye’yi dünyanın 10 iktisadından biri haline getirmek için çalışıyoruz

– Mali disiplin en temel önceliğimiz. Meclis’in bütçe hakkını genişletiyoruz. Döner sermayeli işletmelerin verimli olmayanlarını kapatacağız. Bütçe sonuçlarını kamu maliyesi raporuyla halka sunacağız.

– Döviz cinsi borçların toplam borçlardaki yükünü düşüreceğiz. Vadeyi uzatacağız.

İŞÇİYE BERBAT HABER

– Kolay adapta vergilendirilen 850 bin esnafı gelir vergisinden muaf tutacağız. Beyan yükümlülüğünü kaldırıyoruz. Vergi cezalarında uzlaşma kapsamı genişleyecek. 7/24 Dijital Vergi Dairesi başlayacak.

– Kamu alım ihalelerinden dijital sisteme geçiyoruz. İstisnalar azalacak. Sektörel Kamu Alımı Kanunu çıkacak. KÖİ sistemi için özel kanun çıkarılacak. KİT’lerden güçlü global şirketler çıkarmak istiyoruz.

– Enflasyonla uğraş sürecek. Üretimden tüketime fiyatları izlemek için erken ihtar sistemi kurulacak. Beklentilerin yönetilmesi değerli. Kamuda fiyat artışları gerçekleşen değil gaye enflasyona nazaran yapılacak.

– Problemli kredisi olsa da yaşama bahtı olan şirketleri yaşatmaya büyük kıymet veriyoruz. Bankacılık sistemini bu mevzuda teşvik ediyoruz. Halka arz kolaylaşacak. Proje finansmanı düzenlemesi olacak.

İKİ ‘BAŞKANLIK’ DAHA

– 18 yaş altı çocuklar kişisel emeklilik sisteminin (BES) içine alınacak.

– Cari açıkla uğraş için yapısal cari açığa değerler alınacak, ihracat tabana yayılacak, endüstride yeşil dönüşüm desteklenecek. Gaye ülkelere yönelik takviye programları olacak.

– Cumhurbaşkanlığı bünyesinde Sıhhat Sanayileri Başkanlığı ve Yazılım ve Donanım Sanayileri Başkanlığı kurulacak.

– Yeni ek istihdam dayanak modeli kurulacak. Mikro ve küçük ölçekli şirketler en çok 5 kişilik ek istihdam için KGF kefaleti ile 24 ay vadeli 100 bin TL kredi kullanabilecek.

– Yapısal ıslahatların takibi için Cumhurbaşkanı Yardımcısı başkanlığında İktisat Uyum Heyeti ile Hazine ve Maliye Bakanı başkanlığında Finansal İstikrar Komitesi olacak.

‘ENFLASYON HEDEFLEMESİ’ YOLUNUN İFLAS DOKÜMANI

Prof. Dr. Erinç Yeldan, paketi “yapısal ekonomik reform”dan fazla, konjonktürel sorun ve zahmetleri aşmaya yönelik bir “canlandırma paketi” olarak kıymetlendirdi. Yeldan, şunlara dikkat çekti:

– Türkiye iktisadının en bariz kırılganlığını oluşturan enflasyon olgusuna karşı alınacak net bir maksadın paylaşılmamış olduğunu vurgulamamız gerekiyor. “Tek haneli enflasyon” diyerek eskimiş ve yıpranmış gayesi tekrarlamak enflasyon beklentilerini dizginlemek emeline hizmet etmiyor. Başka bir siyaset ögesi olarak öne sürülen “kamunun yönettiği ve yönlendirdiği fiyatların, gerçekleşen değil hedeflenen enflasyona nazaran yapılacağı duyurusu, bugüne kadar taban fiyat dahil olmak üzere toplusözleşmelerde fiyat beklentilerini geriletmek için kullanılan “enflasyon hedeflemesi” usulünün iflas ettiğinin de evrakını oluşturuyor.

– “KÖİ Yasası”nın daha yeni çıkarılacağının planlanması, bugüne kadar 150 milyar doları aşkın maliyetler tutan KÖİ’lerin bugüne kadar yasal düzenleme altına alınmamış olması bir itiraf dokümanıdır.

EKONOMİK ISLAHAT DEĞİL MİKRO DÜZENLEMELER

İktisat müellifi Erdal Sağlam, hukuk ıslahatı üzere, iktisat ıslahatı açıklamasının da iş dünyasında radikal tedbir beklentilerini karşılamadığını belirtti. Sağlam, paketi şöyle yorumladı:

– Esnafa muafiyet dışında, toplumun talepleri karşılayacak bir düzenleme bulunmuyor.

– Paketin, iş dünyasının çeşitli taleplerine başlık olarak yer veren fakat problemleri çözemeyecek kadar küçük idari düzenlemelere yer veren bir yapısı bulunuyor. Buna karşılık ıslahatlara inandırıcılık kazandıracak, Kanal İstanbul üzere önceliği olmayan büyük altyapı yatırımlarının ötelenmesi, asıl israf kalemi olarak bilinen Cumhurbaşkanlığı’nın harcamalarının kısıtlanması ya da bağımsız kurumların ve ihale yasasının güçlendirilmesi üzere unsurlara, beklendiği üzere, paket içinde yer verilmedi.

– İdare ve iktisadi bakışın değişmediği, açıklanan metinle de ortaya çıktı. Muhakkak ki bu paket yeni iktisat idaresinin yalnızca hazırlıklarını yapabildiği, şahsen Cumhurbaşkanlığı’nın paketi.

Cumhuriyet