Geçtiğimiz ay Türkiye’nin Güney bölgesinde, ciğerlerimiz yandı! Antalya, Marmaris’te 130 bini aşkın hektar orman kül oldu, hayvanlar öldü. Felaket bölgeleri için Türkiye seferber oldu. Orman yangınları denetim altına alındı diye düşünülürken Batı Karadeniz’den gelen sel felaketi haberleriyle tüm ülke bir sefer daha sarsıldı. Sel, arkasında yiten hayatları, tahrip olan doğayı, yıkılan binaları, köprüleri, çöken yolları bıraktı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), tahminen de tarihe “Felaket Ayı” olarak geçecek bir ağustos ayını, Akdeniz ve Ege’de 295 işçi, 50 araç; Batı Karadeniz’de ise 259 işçi, 155 araçla başta söndürme, kurtarma, arama çalışmaları olmak üzere tüm bu bölgelere faal dayanağı vererek geçirdi.
“BİZ HAZIRIZ!” DEDİK
Antalya’nın Manavgat ilçesinde, dört farklı yerde çıkan yangın haberlerinin çabucak akabinde İBB Afet Uyum Merkezi’nde (AKOM) hareketlilik başladı. İBB Genel Sekreter Yardımcısı Murat Yazıcı ve İtfaiye Daire Lideri Remzi Albayrak, Afet ve Acil Durum İdare Başkanlığı (AFAD) yetkililerini çabucak telefonla arayıp, “Biz hazırız” masajını verdiler. AFAD’dan takviye talebi geldiğinde ise, “Ani Müdahale Yangın” grubu ile “Arama Kurtarma Ekibi” son hazırlıklarını yapıp yola çıktı. İtfaiye Daire Lideri Albayrak, işte bu süreci şu sözlerle aktardı:
“Birinci gün hâlâ bir talep gelmeyince, AFAD Vilayet Müdürü’nü aradım ve bölgede bir aksiyon almak istediğimizi ilettim. Deneyimlerimiz, donanımımız ve ekipmanımız Türkiye standartlarının üzerinde. Birinci takımı gönderdikten sonra, yangın daha da büyüyünce, saatler sonra hazırda bekletilen ikinci takımı de Marmaris’e göndermiş olduk. İstanbul’da bilhassa Adalar’da yaşanabilecek bir orman yangını riskine karşı, evvelki işçinin yüzde 50’si oranındaki bir takımı Muğla’ya gönderdik.”
İBB, TÜM ÜNİTELERİYLE SEFERBER OLDU
İBB’nin, hem kent içinde hem de ülkenin rastgele bir bölgesinde yaşanacak afet anında, süratle görevlendireceği üniteleri hazır ve aşikâr. “İBB Acil Durum ve Afet Müdahale Planı” ismi verilen çalışmada, tüm ünite ve bağlı şirketlerin misyonları ve çalışma asılları belirlenmiş durumda. Genel Sekreter Yardımcısı Murat Yazıcı, İBB’nin bu uyumunu şu sözlerle anlattı:
“İBB İstanbul İtfaiyesi’nin gücü ve kapasitesi çok yüksek; fakat afet anlarında tüm üniteler teyakkuz halinde bekliyor. Örneğin, son yaşanan orman yangını ve sel felaketinde; İSKİ, Veterinerlik, Dayanak Hizmetleri-Lojistik, Yol Bakım, İSTAÇ, Park Bahçeler Daire Başkanlığı ve Boğaziçi İdare AŞ grupları tüm hazırlıklarını tamamlamış bir biçimde yardım taleplerini bekledi. Bu hazırlık durumu nedeniyle çok süratli hareket edebilme, grupları diğer kentlerdeki afet bölgelerine bir-iki saat içerisinde yola çıkarabilme kapasitesine sahibiz.”
“İBB, BİZE GÜÇ VERİYOR”
İBB İstanbul İtfaiyesi’nin son afetlerdeki muvaffakiyetleri bilhassa toplumsal medyaya çok yansıdı. Örneğin paylaşılan manzaralarda, İBB takımları bir köye gelirken alkışlanıyor, o köyden ayrılırken de çiçeklerle uğurlanıyordu. Murat Yazıcı da Remzi Albayrak da bu sevginin nedenini, “Tüm İBB çalışanının işine duydukları hürmetin sonucu” diye yorumladılar. Bu hürmet tıpkı vakitte güçlü aksiyon kapasitesi ile birleşince muvaffakiyet kaçınılmaz oluyor.
Bölgedeki çalışmalarda AKOM’un termal kameralarından çok faydalanıldı. Gece de devam eden yangınlar, bu termal kameralarla takip edildi ve böylelikle öbür itfaiye gruplarına yönlendirmeler yapılabildi. Bölgedeki çalışmaları yerinde inceleyen Albayrak, Manavgat’ta, Bodrum’da, Milas’ta, Hisarönü’nde köylülerin “İBB gitmesin, onların varlığı bize güç veriyor” dediğini paylaştı. İBB İstanbul İtfaiyesi de vatandaşın bu talebine kayıtsız kalmayıp, kâfi sayıda işçisini ve bir aracını bölgede tutup, onlara takviyesini sürdürdü.
DOĞAL AFETLER ARTIK BİR GERÇEĞİMİZ
Yaşadığımız çağ, artık insanın doğayı şekillendirdiği bir çağ olarak görülüyor. Bu çağ, insanın tabiata verdiği ziyanlar, yangınlar, seller üzere afetlerle kendini gösteriyor. İstanbul Bülteni’ne konuşan yetkililer, Avrupa’da, Avustralya’da, hatta geçen sene Hatay’da çıkan yangının bu şekil felaketlerin gelecekte de yaşanacağına dair bir işaret olduğunu söyledi. İBB Genel Sekreter Yardımcısı Yazıcı, afetlerin önümüzdeki periyotta sık sık yaşanabileceği gerçeğini göz önünde tuttuklarını belirterek, bu afetlerde tehlike altında olan yahut kalabilecek her canlının hayatına yönelik hazırlıklar yapıldığını söyledi. Yazıcı, orman yangınları sırasında Manavgat ve Marmaris’e gönderilen İBB Veteriner Doktorlarını buna örnek gösterdi. İBB, Antalya ve Manavgat’a 6 veteriner doktor, 1 ton besin pahası yüksek kedi-köpek maması, 35 kalem tıbbi sarf gereci ve 25 kalem ilaç ile gitti.
AĞUSTOS AYI, MASAYA YATIRILACAK
İBB’nin yetkili üniteleri, her hadisede olduğu üzere, ağustos ayında yaşadıkları tecrübeleri, kurum içinde gerçekleşecek kapsamlı bir toplantıda ele alacak. Hem muvaffakiyetler hem de vazife sırasında yaşanan aksaklıklar değerlendirilip yol haritası güncellenecek. İtfaiye Daire Lideri Albayrak, orman yangınında yaşanan tecrübeler sonrasında, hortum envanterinde yenilenmeye gidebileceklerinin bilgisini paylaştı. Bilhassa, ormanlık alanlarda kullanılan mevcut hortumların çalılardan ve dikenlerden ötürü hasar gördüğünü aktardı. Bu nedenle, böylesi yangınlarda daha destekli, plastik ve kauçuk hortumların İBB envanterine kazandırılacağını söyledi.
GÖKDELEN YANGINLARINA “DRONE” TAKVİYESİ
Dünyanın dört bir yanındaki mimari projeler ile ilgili bilgiler sunan EMPORIS’in, emporis.com web adresinden yayınladığı bilgilerine nazaran İstanbul, dünyada en fazla gökdeleni bulunduran 26’ncı kent. Birebir datalara nazaran, kentteki gökdelen sayısı 160. Bu beton uzantıların birden fazla hem megakentin silüetini bozuyor hem de kentin iklimine geri dönülemez ziyanlar veriyor. Bu kadar yüksek binalardaki yangınların söndürme çalışmalarında zorluklar yaşanabiliyor. İBB İstanbul İtfaiyesi’nin elindeki en uzun yangın merdiveni 68 metre. Bu merdivenlerden dünyada beş tane var ve üçü İBB’de. Lakin, İstanbul’un en yüksek gökdeleni 301 metre. Her ne kadar Gökdelenler akıllı sistemleriyle yangına çabucak tepki gösterse de İtfaiye Daire Lideri Albayrak’a nazaran, en büyük risk bu yüksek binaların dış cepheleri. Zira, dış cepheler için tercih edilen alüminyum kompozitlerin 10 yılın akabinde, yüksek sıcaklıkta tutuşma ihtimali var. Albayrak, bu husustaki kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Liderimiz Ekrem İmamoğlu’nun da talimatı ile havadan dayanak konusunda iki yıldır çalışma yürütüyoruz. Kent içindeki yangınlar için tasarlanmış özel dronelar var. Amerikalı ve Rus şirketlerle temasımızı kurduk. Firmalar artık ödevlerine çalışıyor; bizlere uygun bir teklif sunacaklar. Belediyemizin ekonomik menfaatlerine nazaran havadan müdahale kapasitemizi güçlendireceğiz.”
KILIÇDAROĞLU VE İMAMOĞLU SEL BÖLGESİNDEYDİ
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, sel felaketinin yaşandığı Sinop’un Ayancık ilçesi ve Kastamonu’nun Bozkurt, Abana, Çatalzeytin ilçelerinde incelemelerde bulundu. CHP Genel Başkanı’na bu ziyarette İBB Lideri Ekrem İmamoğlu eşlik etti. Kılıçdaroğlu ve İmamoğlu, sokakları adım adım dolaştı, yurttaşlarla görüştü ve farklı kentlerden gelen yardım takımlarıyla buluştular.
“İTFAİYE SÜREKLİ HAZIR LAKİN EVVEL TEDBİR”
Ağustos ayının son haftalarında, Heybeliada’da, Sarıyer’de çıkan yangın kentliyi korkuttu. O yangınlara da birinci ve tam vakitli müdahaleyi İBB İstanbul İtfaiyesi yaptı. Orman Bölge Müdürlüğü ile koordineli bir çalışmanın akabinde bir felaketin büyümesine müsaade verilmeden önüne geçildi. İBB İstanbul İtfaiyesi Daire Lideri Remzi Albayrak, bu çalışmalardaki başarıyı, “Kadim sloganımız” dediği, ‘İtfaiye Hep Hazır, Lakin Evvel Tedbir!’ kelamlarıyla özetledi.
LİDER İMAMOĞLU, İTFAİYE ERLERİNİ TEK TEK TEBRİK ETTİ
İBB Lideri Ekrem İmamoğlu, Muğla ve Antalya’daki yangınlarda verdiği uğraşla gönülleri kazanan İstanbul İtfaiyesi çalışanıyla bir ortaya geldi. Tüm çalışanı tek tek selamlayan İmamoğlu, “300 işçimiz, 50’ye yakın aracımız, farklı bahislerde dayanak olan ekipmanlarıyla bir arada, bölgede var oldular. Fedakârca misyon yaptılar. Çok yiğit davrandılar. Tarifsiz bir biçimde bölge halkından övgü dolu cümleler, övgü dolu öyküler bizi buldu. İstanbul halkına teşekkür ettiler” dedi. İtfaiyecilik, maddede meslek olarak tanımlanmıyor; İmamoğlu tıpkı vakitte, itfaiyeciliğin bir meslek olması konusunda gereken dayanakları vereceklerini duyurdu. İmamoğlu, İBB’nin kahraman 825 işçisi ve aileleriyle piknik yaptı.
BOŞ DURMAK YOK!
İtfaiye istasyonlarında 7/24 temeline nazaran vazife yapılıyor. İtfaiye olay dönüşlerinde araçlar ve grup, bir sonraki müdahaleye hazır olunabilmesi için varsa eksiklerini tamamlayıp beklemeye geçiyor. Birebir vakitte eğitim faaliyetleri de daima yapılıyor. İtfai olaya müdahale müddetleri dışında, itfaiyeciler için 16.00-17.00 saatleri ortası, kentteki tüm istasyonlarda spor vaktidir.
LİYAKATLE İŞE ALINIYORLAR
İtfaiye erlerinin işe alımlarında liyakat prensibi belirleyici oluyor. Adaylar evvel yazılı imtihana giriyor. Yazılı imtihanın akabinde fizikî süreç, yani parkur imtihanı başlıyor. Adaylar hazırlanmış parkuru gerekli bir müddet içerisinde tamlamaya çalışıyor. Bu sürecin her etabı kamerayla kayıt altına alınıyor. Her iki kademede alınan derecelerin ortalamasına adayların KPSS puanları ekleniyor ve İBB’nin yeni itfaiye erleri için misyon yerleri belirleniyor. Çiçeği burnunda itfaiye erlerinin eğitim süreçleri ise aylarca devam ediyor.
KANAL İSTANBUL, YENİ BİR SORUMLULUK ALANI OLUŞTURACAK
Kanal İstanbul’a yönelik özel bir çalışmalarının olmadığını belirten Albayrak, şunları dedi:
“İBB esasen bilimsel bir yaklaşımla diyor ki, ‘Beton Kanal, İstanbul’un bütün ekosistemini bozacak, kenti üç kesime bölecek.’ Şimdiye kadar bütün konseptimizi Avrupa Yakası ve Anadolu Yakası üzerine kurduk. Yangına en kısa müddette müdahale edebilmek için tüm kurguyu yaptık. Örneğin planlarımızı, yangına maksimim uzaklık 5 km olsun diye revize ettik. Artık oradan bir kanal geçirirlerse ortaya yeni sorun çıkacaktır. Şöyle ki; biz, orman ya da deniz itfaiyesi değil, kent itfaiyesiyiz. Pekala varsayalım burası yapıldı ve orada yangın çıktı. O yangına kıyı emniyeti müdahale etmek durumunda kalacak. Biz lakin davet üzerine gidebileceğiz.”
KAHRAMANLARIN HİKAYESİ…
“
ATEŞLE RÜZGARIN YAKIN ARKADAŞ OLDUĞUNU BİLMİYORDUM…
16 yıldır itfaiyeci olan Hakan Karabulut 44 yaşında. Spor Akademisi mezunu ve eski futbolcu Karabulut, memur ya da öğretmen olmanın bir yolunu ararken, kontratlı itfaiye çalışanı olarak İBB’de işe girdi. Hayatlara dokunmaya başladıkça itfaiyecilik artık onun mesleği oldu. İzmir sarsıntısında tüm Türkiye’nin hafızasına kazınan Elif bebeğin kurtarma operasyonunda da yer aldı. Marmaris ve Muğla yangınlarında misyon alan ünitenin amirliğini üstlendi. Karabulut, yaşadıklarını şu sözlerle anlattı:
“14 yaşındaki oğlumun yanına, Datça’ya gidecektim. Lakin, yangın şiddetini artırıp harikulâde bir afete dönüşünce oğlumu aradım, ‘İnsanlar orada yardım bekliyor, benim orada olmam gerekiyor” dedim ve müsaademi iptal edip bölgeye gittim. Bizim İstanbul İtfaiyesi olarak deneyimimiz çok; ancak Ege’de yaşadıklarımız bambaşka bir tecrübeydi. Ben, ateşle rüzgarın bu kadar yakın arkadaş olduğunu bilmiyordum. Bölge halkının dünü, bugünü ve geleceği o konutlar. O konutları müdafaa ederken ‘biz burayı kurtarırız dedik’ ve halkın gücü bizim gücümüzle birleşti.
ESASEN ALEVİN İÇİNDE GEZEN İNSANLARIZ!
Bulut Özatik, 40 yaşında. İtfaiyeciliği askerde sevdi. Vatani vazifesini tamamladıktan sonra birinci işi İBB’nin imtihanlarına girmek oldu. Özatik, üç çocuk sahibi. Onun, başka ailesi de 4 bin 500 kişilik İBB İstanbul İtfaiyesi. Meskeninde otururken, merkezden gelen telefon üzerine Marmaris bölgesine giden ikinci takımın amiri olarak yardım konvoyuna dahil oldu. On saatlik bir seyahatin akabinde, Hisarönü’ndeki yangının içindeydi. Özatik, bizimle konuşurken, vakit zaman elindeki sargıyı denetim etmek zorunda kaldı. O el, bölgedeki birinci gününde önemli bir şeklide sakatlandı; ancak Özatik, 12 gün boyunca o ağrıyı hiç umursamadı. Ta ki buzdolabından almak istediği bir su şişesini kavrayamayıncaya kadar… Gerisini Özatik’in kelamlarıyla aktaralım:
“Birinci gün Hisarönü’nde köyün sonunu koruduk ve hiçbir mesken, yangına teslim olmadı. Bu birinci günkü destanın akabinde başka belediyelerin ve ilgili ünitelerin itfaiyecilerine de bir itimat geldi. İBB İstanbul İtfaiyesi bölgeye güç verdi. Bizim erlerimiz alevlerin içinde gezen beşerler. Ancak bir de bize çoraplarını bile veren bölge halkı vardı. İşte, o dayanışma duygusu asla unutulamaz.”
EEE O VAKİT BU KADAR OKUMASAYDIN!
Yusuf Doğan Gürer’in hayatını bir afet, 17 Ağustos 1999 zelzelesi değiştirdi. Sarsıntının akabinde, Kocaeli İtfaiyesi’nde istekli olarak mesleğe birinci adımını attı. Memleketler arası Bağlantılar mezunu olan Gürer, yüksek lisansını da İTÜ’de Afet İdaresi üzerine yaptı. Tabiat sporları tutkunuyken, o adrenalini bir meslek haline getireceğinden habersizdi. 36 yaşındaki Doğan Gürer, 12 yıldır İBB İstanbul İtfaiyesi’nde misyon alıyor. Ailesi, Gürer’in itfaiyeci olma kararını, “Eee o vakit bu kadar okumasaydın” kelamlarıyla esprili bir formda karşılamış. Buna rağmen sevdiği işi yapma kararını alan Gürer’e nazaran İstanbul İtfaiyesi’nin muvaffakiyetindeki sırrın en değerli etkeni “disiplin”.
“Orman yangınları konusunda en tecrübeli itfaiye İstanbul İtfaiyesi’dir. Zati kentteki orman yangınlarında birinci müdahaleyi biz yapıyoruz. Çatalca’dan, Tuzla’nın en uç noktasına kadar en süratli biçimde gidecek düsturla çalışıyoruz. Ege’deki çalışmalarımızda yurdun dört bir yanından gelen gönüllüler ve bölgedeki köylüler beni çok etkiledi. Karınca misali çalıştılar. Kahramanlar yazılacaksa; asıl kahramanlar işte o istekli vatandaşlardır. Onların da direnci bir damla suyu dahi büyüttü.”
ÖZVERİMİZ HALKA UMUT OLDU
Mehmet Suna, 1983 doğumlu. 2009 yılından beri İBB İstanbul İtfaiyesi’nde. İş ararken tesadüfen girdiği itfaiye teşkilatında bugün amir konumunda. O da tıpkı öteki meslektaşları üzere insanların hayatına dokundukça, bu mesleği bırakamıyor. Suna’yı umutla bakan gözler hiç bırakmıyor. Elazığ sarsıntısında de, son yaşanan orman yangınlarında da… Üç çocuk babası Suna, İBB’nin Manavgat grubunda vazife aldı. Mehmet Suna niyetlerini şu sözlerle aktardı:
“
KUMANDANIM NASILSIN?
İtfaiye Amiri Mehmet Suna ile konuşurken, bize eşlik eden Müdür Yardımcısı Abidin Vişne’nin telefonu çaldı. Arayan, Kızıldağ köyünün imamı. Yöresel şivesiyle, “Ne yapıyorsun komutanım” diye seslendi Vişne’ye. Köyün imamının telefonu, başka köylülerin ellerinde de dolaştı. Kızıldağ köyünün sakinleri Vişne’den, tüm İBB ailesine teşekkür ve sevgilerini bir kere daha iletmesini istediler. Telefon görüşmesi bittikten sonra Vişne, memnunluğunu şöyle özetledi:
“1997 yılından beri İBB İstanbul İtfaiyesi ailesindeyim. İşte bu aldığım telefon bu mesleği neden yaptığımızın en net özeti. İnsanların sevgisine layık olabildiysek ne keyifli bize!”
Cumhuriyet
