ABD’de Biden idaresinin selefi Donald Trump’ın kararlarını geri çevirme atağı sürüyor. Buna son alarak Trump idaresinin Milletlerarası Ceza Mahkemesi (UCM) yetkililerine getirdiği yaptırımların kaldırılması kararı eklendi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, UCM Başsavcısı Fatou Bensouda ile Yargı Yetkisi, Tamamlayıcılık ve İşbirliği Kısmı Lideri Phakiso Mochochoko’ya yönelik yaptırımların geri çekildiğini duyurdu. UCM ile hala Afganistan’daki Amerikan askerleriyle ilgili hususlarda ve Filistin’in İsrail’e yönelik suçlamalarıyla ilgili konularda farklı düşündüklerini kaydeden Blinken, bununla birlikte yaptırım yerine diyalog yoluyla uyuşmazlıkların masaya yatırılması gerektiğine inandıklarını kaydetti. UCM, Washington’ın adımını yeni bir periyot olarak nitelendirdi. Avrupa Birliği (AB) Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ise AB’nin UCM’ye dayanağının süreceğini vurguladı. Borrell, “Bu değerli adım ABD’nin memleketler arası kurallara dayalı sisteme döndüğünü gösterdi” tabirlerini kullandı.
Trump idaresi, merkezi Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan mahkemenin ABD ve müttefiki İsrail hakkında, savaş hatası savlarını içeren dava soruşturmalarına onay vermesi nedeniyle yetkililere yaptırım uygulama kararı almıştı. Birinci olarak 2019’da Bensouda’ya ABD’ye seyahat yasağı getirilmiş, akabinde Bensouda ve Mochochoko’nun ABD’deki varlıklarının dondurulmasına karar verilmişti. Periyodun Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Bensouda ve Mochochoko’ya dayanak veren kişi ve kuruluşlara da yaptırım uygulanacağını belirtmişti. UCM Savcılığı, İsrail’in Filistin’de işlediği savaş hatalarıyla ilgili geçen ay resmi soruşturma başlattığını duyurmuştu. Washington ve Tel Aviv karara sert reaksiyon göstermişti.
‘FİLİSTİNLİLER EŞİT DERECE ÖZGÜR OLMALI’
Öte yandan ABD Dışişleri Bakanı Blinken’ın evvelki gün İsrailli mevkidaşı Gabi Aşkenazi ile telefonda görüştüğü belirtildi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Blinken’in Aşkenazi’ye “Biden idaresinin İsrailliler ile Filistinlilerin eşit derecede özgürlük, güvenlik, refah ve demokrasiye sahip olması gerektiği inancına bağlı olduğunu söylediğini” belirtti. Blinken’in bunun yanında, ABD’nin İsrail’in güvenliğine yönelik taahhüdüne sıkı sıkıya bağlı olduğunu ve iki ülke ortasındaki iştiraki güçlendirmeyi amaçladıklarını da vurguladığı kaydedildi. Görüşmede iki bakanın ABD’nin Filistin’e yönelik insani yardımlarını ve İsrail ile kimi Arap ve Müslüman ülkeler ortasındaki olağanlaşma süreçlerini görüştüğü bildirildi.
RAPORA REAKSİYON
ABD’de ocak ayında vazifeye gelen Biden idaresi, Trump periyodunda askıya alınan Filistin yardımlarını tekrar devreye sokmuştu. İki devletli tahlil yolunda uğraş gösterileceği açıklanmıştı. Geçen salı yayımlanan Dışişleri Bakanlığı’nın insan hakları raporunda İsrail ve Filistin bölgeleri tanımlanırken “İsrail, Batı Şeria ve Gazze” isimleri kullanılmıştı. Her yıl yayımlanan raporda daha evvel “İsrail ve İşgal Altındaki Bölgeler” diye tanımlanan bölge Trump’ın devrinde “İsrail, Batı Şeria ve Gazze” olarak değiştirilmişti. Raporda da Trump devrinde kullanılan isimlerin kullanılması reaksiyonlara yol açmıştı. Bunun üzerine açıklama yapan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Price, İsrail’in “uluslararası hukuka ters biçimde denetim ettiği Batı Şeria’yı işgal altındaki bölge” olarak kabul ettiklerini söylemişti.
Cumhuriyet
