Birleşik Krallık’taki Bristol Üniversitesi araştırmacıları tarafından yürütülen Memleketler arası Erken Mizah Anketi, mizahın genç yaşta nasıl geliştiğini belirlemek gayesiyle 0 ila 47 aylık, 671 çocukla ile birlikte yapıldı.
Çalışmada, yaşın ilerlemesiyle 21 farklı mizah tipi tanımlandı ve ‘1 ay’ çocukların mizahı takdir ettiği gözlemlenen en erken yaş olarak belirlendi. Bebeklerin yaklaşık yüzde 50’sinin bu noktaya 2 ayda ulaştığı görülürken bilakis yüzden 50’sinin de 11 aylıkken kendi latifelerini yapmaya başladığı tespit edildi.
12 aylıktan küçük bebekler, fizikî, görsel ve işitsel mizaha en çok, gıdıklama, komik hızlar yapma, anlamsız sesler çıkarma, başına bardak koymak üzere ortak objeleri yanlış kullanma biçimindeki oyun yoluyla cevap veriyor. Çocukların yaklaşık 1 yaşında, alay etme, tuvalet mizahı yahut çıplaklık üzere tabu mevzuları hakkında latifeler yapma, hayvan sesleri çıkarma, diğerlerini korkutma üzere daha teşebbüsçü ve iştirakçi mizaha yöneldiği görüldü.
Bebeklerin yeni yürümeye başlayan çocuklara dönüştükçe mizah anlayışları geliştiğini belirten araştırmada örneğin, 2 yaşındaki iştirakçiler, araştırmacıların “köpekler ‘möö’ der” üzere “saçma mizah” olarak isimlendirdiği şeyden keyif aldılar. Ayrıyeten, başkalarında hakaret ve yaralanmaları komik bularak, kötülük kapasitelerinin başlangıcını gösterdiler. Üç yaşındaki bebekler ise, söz oyunları, el hileleri ve hayır sözlerinin kullanımı halinde daha karmaşık latifelere reaksiyon verdi.
“HAYAL GÜCÜNE TEŞVİK ÖNEMLİ”
Araştırmacılar, hayal güçlerini ve başka bilişsel hünerlerini de teşvik edebilecek uygun bir mizah anlayışının gelişimi için toplumsallaşmanın hayati ehemmiyet taşıdığını söyledi. Bristol’ün eğitim okulunda çalışma müellifi ve Doç. Dr. Elena Hoicka, “Sonuçlarımız, mizahın ömrün birinci dört yılında karmaşık ve gelişen bir süreç olduğunu vurgulamaktadır.Evrensellik göz önüne alındığında mizahın birinci olarak nasıl geliştiğini belirlemek için araçlar geliştirmemiz kıymetlidir. Böylelikle sadece mizahın ortaya çıkışını değil, tıpkı vakitte mizahın küçük çocukların bilişsel, toplumsal ve zihinsel sıhhat açısından fonksiyon görmesine nasıl yardımcı olabileceğini daha iyi anlayabiliriz” diye konuştu.
Cumhuriyet
